:: دوره 10، شماره 1 - ( 5-1400 ) ::
جلد 10 شماره 1 صفحات 109-83 برگشت به فهرست نسخه ها
سازوکار ارتقای مشارکت دانش جویان در نظام مدیریت دانشگاهی با تأکید بر توسعه ی مؤلفه های فرهنگی
حمیده واعظی ، عباس علوی شاد
دکترای مدیریت آموزش عالی، رشته ی مدیریت آموزش عالی، دانشکده ی مدیریت و اقتصاد، دانشگاه علوم و تحقیقات، تهران، ایران
چکیده:   (848 مشاهده)
در آموزش عالی ایران «نظام مدیریت دانشگاهی» ساختار بیش از اندازه هرمی و متمرکز به خود گرفته و فضای مداخله­ ی حداقلی را برای ذی ­نفعان بالاخص دانش­جویان به وجود آورده که این موضوع برخی حوزه ­های عملکردی دانشگاه ­ها را با چالش روبه ­رو ساخته است. تحقیقات نشان می ­دهد عدم توسعه­ ی مناسب فرهنگ مشارکتی در دانشگاه ­ها یکی از علل عمده­ ی مطرح­ شده در این زمینه می ­باشد. هدف این پژوهش طراحی سازوکار ارتقای مشارکت دانش­جویان در نظام مدیریت دانشگاهی مبتنی بر توسعه ­ی مؤلفه ­های فرهنگی به مطالعه می ­باشد. در این تحقیق ابتدا با بهره­ گیری از روش کیفی مؤلفه­ های مؤثر فرهنگی بر مشارکت دانش­جویان شناسایی و اولویت ­بندی شد، پس از آن با به ­کارگیری روش کمّی و با استفاده از ابزار پرسش­نامه و نمونه­ ی آماری381 نفر از دانش­جویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، به عنوان مطالعه­ ی موردی تحقیق داده های آماری جمع ­آوری شد و با کمک نرم افزارSPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر اساس یافته ­های این پژوهش مشارکت دانش­جویان در نظام مدیریت دانشگاهی ایران بر اساس مؤلفه ­های فرهنگی وضعیت مطلوبی ندارد و شکل­ گیری فرآیندهای غیر تعاملی، عدم تمایل به کار گروهی، تمرکزگرایی دانشگاه­ ها، نبود ساختارهای مناسب مشارکتی در کنار ضعف مؤلفه ­های فرهنگی از موانع مهم آن به شمار می­آیند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که 42 مؤلفه ­ی فرهنگی و اجتماعی در 4 بعد نهادی(12 مؤلفه)، بعد نگرشی(13 مؤلفه)، بعد رفتاری(8 مؤلفه) و بعد ارزشی(9 مؤلفه) بر ارتقای مشارکت دانش­جویان در نظام مدیریت دانشگاهی ایران مؤثر می­ باشند، تقویت این مؤلفه­ ها در چارچوب سازو کار پیشنهادی این تحقیق می­ تواند به ارتقای نظام مدیریت دانشگاهی در قالب یک «نظام شورایی» منجر شود.


 
واژه‌های کلیدی: مشارکت، نظام مدیریت دانشگاهی، حوزه های عملکردی دانشگاه، مؤلفه های فرهنگی.
متن کامل [PDF 1504 kb]   (187 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1400/3/2 | پذیرش: 1400/5/20 | انتشار: 1401/8/24
فهرست منابع
1. اعتمادی فرد، سید مهدی (1396) دانشگاه از منظر دانشجویان، چاپ اول، تهران: پژوهشکده ی مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
2. آهنچيان، محمدرضا (1392) «بوروکراسي‌دانشگاهي: مسائل و چالش ها»، فصل نامه ی انجمن آموزش عالي ايران، سال5، شماره ی 4: 1-22.
3. جاوداني، حميد (1393) «طراحي الگوي توسعه ی سازماني در نظام مديريت آموزش عالي ايران»، فصل نامه ی پژوهش و برنامه ريزي در آموزش عالي، دوره ی 20، شماره ی 4: 74-5.
4. حقي زاده، محمدحسين (1396) سرمايه ی اجتماعي و مشارکت زمينه ساز توسعه ی پايدار، تهران: مينوفر.
5. درويشي، ليلا و پریوش جعفري (1398) شهروندي در بستر نظام تربيتي، تهران: سراچه دل.
6. رضايي، محمدجواد و مهدی موحدي بک نظر (1396) «تبيين و ارزيابي نظريه ی انتخاب عمومي»، اقتصاد تطبيقي، سال چهارم، شماره ی 1(پياپي7): ۸۹-۱۱۴.
7. ستاري، علي؛ يرداني، فاطمه و عباس فرازي (1396) «بررسي نظريه ی کنش ارتباطي ‌هابرماس و دلالت هاي آن در آموزش عالي و ‌دانشگاه»، علوم‌تربيتي، دوره ی 24، شماره ی 1: 150-121
8. صالحی، مسلم; قلتاش، عباس و حدیثه مرتضایی (1392) «رابطه ی خلاقیت و مشارکت با توانمندسازی اعضای هیئت علمی»، فصل نامه ی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال چهارم، شماره ی3 (پیاپی15): 99-116.
9. علوی شاد، عباس (1401) «شناسایی و ارزیابی مولفه های اثرگذار بر بازده مطلوب سرمایه گذاری در تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی ایران»، فصل نامه ی چشم‌ انداز مدیریت بازرگانی، دوره ی 22، شماره ی 51: 24-13.
10. کشتكار، مهران و حمیدرضا حاتمي (1394) «الگوي مفهومي مشاركت سازمان يافته ی مردمي براي تحقق استحکام ساخت دروني قدرت نظام»، فصل نامه ی مطالعات راهبردي بسيج، سال هجدهم، شماره ی 69: 67-39.


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 10، شماره 1 - ( 5-1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها