:: دوره 11، شماره 4 - ( 2-1402 ) ::
جلد 11 شماره 4 صفحات 109-88 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی ادراک دانش آموزان مهاجر افغانی دربارۀ وضعیت مربوط به تربیت شهروندی در مدارس ایران؛ (نمونه موردی کرج)
مینو غلام حسین ، یحیی قائدی ، سعید ضرغامی ، رمضان برخورداری ، علی اکبر صالحی
دانشیار گروه فلسفۀ تعلیم و تربیت، دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
چکیده:   (495 مشاهده)
هدف پژوهش حاضر، بررسی چالشهای آموزش تربیت شهروندی بر مبنای ادراک دانشآموزان مهاجر افغان است که با هدف توصیف و تفسیر تجارب زیسته از مؤلفههای تربیت شهروندی، انجام شده است. روش پژوهش، شامل جامعۀ والدین و دانشآموزان در مقطع ابتدایی منطقۀ 4 استان البرز، شامل 6 دختر و 10 پسر مهاجر بود. ابزار گردآوری دادهها، مصاحبۀ نیمهساختاریافته بود که تا حد اشباع دادهها ادامه یافت و با بهکارگیری روش استرابرت و کارپنتر، مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار گرفت. پس از تحلیل دادهها و حذف کدهای مشترک، کد مفهومی که بیانگر تجارب مشارکتکنندگان بود، استخراج  شد و در 10 مضمون اصلی دستهبندی شد. یافته ­های پژوهش حاضر حاکی از این است که پاسخ ­های مصاحبه­ شوندگان را می­ توان در محورهای حفاظت از محیط زیست، مبتنی‌بر تحلیل مصاحبه‌ها، حاکی از مضامین حفاظت از محیط‌زیست، حقوق و وظایف شهروندی، همدلی،  مسئولیت‌پذیری، احترام به حقوق دیگران، همکاری، تبعیض، روحیۀ عدالت‌خواهی، انتقادگری و انتقادپذیری و برقراری ارتباط، مضمون­‌بندی کرد. مضمون­ های تبعیض، همدلی، همکاری و ارتباط مضمون­ه ایی بودند که مصاحبه­ شوندگان، بیشترین چالش را در مورد کم‌و‌کیف آن با توجه به تجربه در آموزش و پرورش ایران داشتند، قابل توجه بود. بر‌اساس تحلیل مضامین فوق، سوگیری جنسیتی به نفع مردان و نقش حاشیه‌ای زنان، یکی از تمایزهای مشخص مصاحبه‌شوندگان است.

 
واژه‌های کلیدی: تجربۀ زیسته، تربیت شهروندی، جنسیت، دانش موزان افغان.
متن کامل [PDF 1441 kb]   (125 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1401/10/27 | پذیرش: 1402/2/27 | انتشار: 1402/12/29
فهرست منابع
1. احمدی، پروین و سما کشاورز دیزجینی (1397) «جایگاه آموزش شهروندی و حقوق شهروندی در برنامۀ درسی مطالعات اجتماعی دورۀ ابتدایی»، اخلاق زیستی، 8(1): 68-55.
2. ارجمندنیا، علیاکبر؛ ملکی، سمانه و راضیه غیاثی (1396) «نقش مهاجرت بر بروز مشکلات رفتاری کودکان» روانشناسی فرهنگی، 1(1): 113-99.
3. آشپز، فاطمه؛ ماهروزاده، طیبه؛ بناهان قمی، مریم و پروین صمدی (1399) «بررسی تحلیلی میزان توجه به ابعاد زیباشناسی تربیت شهروندی در کتاب های درسی دورۀ ابتدایی»، پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 17(39): 133-147.
4. باقری، خسرو و رمضان برخورداری (1391) «مؤلفه های روش شناختی پژوهش پدیدار شناختی در تعلیم‌و‌تربیت»، پژوهش نامۀ مبانی تعلیم‌و‌تربیت، 2(2): 140-121.
5. تفرشی مطلق، لیلا (1389) «مطالعات پسا استعماری در مطالعات مهاجرت»، علوم سیاسی، 1(10): 211-222.
6. حاج باقری، ادیب؛ پرویزی، سرور و مهوش صلصالی (1390) روش های تحقیق کیفی، تهران: بشری.
7. خسروی، رقیه؛ بهادری، راضیه؛ گراوند، فاطمه و علی یاراحمدی (1399) «مطالعۀ عوامل مرتبط با سازگاری دانش آموزان افغانستانی ساکن در شهر شیراز»، دو فصل نامۀ مطالعات جمعیتی، 5(1): 175-149.
8. رستمی، لیلا و رشید ذوالفقاری زعفرانی (1400) «شناسایی وضعیت مؤلفه های تأثیرگذار آموزش شهروندی»، سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت، 5(4): 45-34.
9. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی (1390) مصوبۀ سند تحول بنیادین آموزش‌و‌پرورش، مصوب جلسه 704 مورخ 6/10/1390 شورای عالی انقلاب فرهنگی. https://rc.majlis.ir/fa/law/show/805637.
10. سنقری، ناهید؛ فکری آزاد، حسین و معصومه معارف وند (1393) «موانع ادغام اجتماعی نوجوانان افغانستانی در جامعۀ ایرانی»، دو فصل نامۀ پژوهشهای جامعه شناسی معاصر، 3(5): 124-101.
11. سیفی، آناهیتا (1396) «علل و پیامدهای زنانه شدن مهاجرت بین المللی در پرتو امنیت انسانی با تأکید بر حقوق بین الملل: چالش ها و راهکارها»، پژوهش نامۀ زنان، 8(1): 120-85.
12. فیشر، رابرت (1401) آموزش تفکر به کودکان، ترجمۀ مسعود صفایی‌مقدم و افسانه نجاریان، اهواز: گوزن.
13. کرمی، ناصر؛ کچوئیان جوادی، رضا؛ قدمی، مجید و علی محبی (1400) «طراحی الگوی تربیت شهروندی برای دانش آموزان دورۀ ابتدایی برآمده از مؤلفه های مکتب اسلام»، مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی، 6(4): 52-31.
14. کریمی زاده، نسرین؛ عارفی، محبوبه و علیرضا صادقی (1401) «بررسی تجربۀ زیستۀ دانش‌آموزان افغانستانی در تعاملات و ارتباطات درون مدرسه ای در دورۀ متوسطۀ اول»، پژوهش در برنامه ریزی درسی، 2(37): 112-95.
15. کمالپورخوب، ناصر؛ نظری، خسرو و کبری کمالپور خوب (1400) «تحلیل اجتماعی سازه های تربیت شهروندی در بین دانش آموزان از دیدگاه معلمان متوسطۀ شهر تهران»، پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی، 3(3): 171-147.
16. گلبهاری، ندا و علی رجبلو (1399) «بررسی آموزش شهروندی در کتب درسی تعلیمات اجتماعی مقاطع سوم تا نهم با تأکید بر ساختار جدید آموزشی 3-3-6»، دو فصل نامۀ جامعه شناسی نهادهای اجتماعی، 7(15): 297-324.
17. ماهروزاده، طیبه و شیوا رمضان پور (1390) «تأثیر روش اجتماع پژوهشی برنامۀ آموزش فلسفه به کودکان و پرورش مهارت‌های شهروندی»، اندیشه های نوین تربیتی، 7(3): 31-63.
18. محلاتی، ریحانه و خدیجه ابوالمعالی (1395) «مقایسۀ ابعاد سازگاری تحصیلی و عملکرد تحصیلی در دانش آموزان ایرانی و مهاجر دورۀ متوسطه با توجه به ملیت نوع مدرسه و جنسیت آنان»، نوآوریهای آموزشی، 15(60): 118-99.
19. مصطفیپور، روزیتا؛ ادیب، یوسف؛ ملکی آوارسین، صادق و بهنام طالبی (1399) «شناسایی ابعاد برنامۀ درسی مغفول بر‌اساس تفاوت برنامۀ درسی آکادمیک و برنامۀ درسی قصد شده آموزش مفاهیم شهروندی در کتب مطالعات اجتماعی متوسطۀ دوره اول»، پژوهش های برنامه درسی، 10(1): 202-157.
20. موسوی، صادق؛ فتحی واجارگاه، کورش؛ حقانی، محمود و سعید صفایی موحد (1399) «تجارب معلمان دورۀ ابتدایی از چالش های آموزشی به مهاجرین»، پژوهش های برنامۀ درسی، 10(2): 65-34.



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 11، شماره 4 - ( 2-1402 ) برگشت به فهرست نسخه ها