---

در این پژوهش سرمایه‌ی اجتماعی نسل جوان و نسل کهن سال بررسی شده است. سؤالات پژوهش عبارتند از: آیا سرمایه‌ی اجتماعی نسل جوان با نسل کهن سال تفاوت دارد؟ در­صورت پایین بودن سرمایه‌ی اجتماعی نسل جوان عوامل مؤثر بر کاهش آن کدامند؟ در این پژوهش ابعاد سرمایه‌ی اجتماعی اعتماد، مشارکت و روابط در­نظر گرفته شده است. جمعیت آماری پژوهش شهروندان نسل جوان (15 تا 25 سال) و نسل کهن سال (50 سال و بالاتر) شهر رشت است. حجم نمونه 400 نفر درنظر گرفته شد که نیمی از پرسش­نامه‌ها در میان شهروندان نسل جوان و نیمی دیگر در میان نسل کهن سال تکمیل شد. برای روایی گویه‌ها از اعتبار صوری و برای پایایی متغیّرها از آلفای کرونباخ استفاده شده است به‌طوری‌که آلفای کرونباخ تمام متغیّرها بیش از 8/0 است. روش گردآوری داده‌ها پیمایش و برای داوری فرضیات از آزمون یومن وایتنی، آزمون t و آزمون پیرسون استفاده شده است. یافته‌های تجربی نشان می‌دهد که سرمایه‌ی اجتماعی شهروندان نسل جوان از سرمایه‌ی اجتماعی شهروندان نسل کهن سال پایین‌تر است. هم‌چنین میزان استفاده از برنامه‌های ماهواره و تغییر نسل باعث کاهش سرمایه‌ی اجتماعی جوانان شده است.

---

مسأله «ما و دیگری» از مسائلی است که ارزیابان اجتماعی و فرهنگی بوستان‌های شهری باید به آن توجه کنند. مقاله­ی حاضر با رویکرد نظری فضاهای عمومی به بررسی نقش بوستان‌ها در حوزه­ی اجتماعی و فرهنگی پرداخته است، یافته‌های به­دست آمده درباره­ی دو بوستان شریف و رشد در منطقه­ی 22 شهرداری تهران نشان می‌دهد که دیدگاه پاسخ­گویان تقریباً در تضاد با اهداف، کارکردها و پیامدهایی است که برای فضاهای عمومی تعریف شده است.

گله‌مندی و ناخرسندی از حضور دیگرانی با پایگاه اقتصادی و اجتماعی پایین‌تر، از نظر موقعیت مکانی متفاوت‌تر، از نظر سنی جوان‌تر، و از نظر رفتار اجتماعی نابهنجارتر و.... بیان­کننده­ی فرایندهای اجتماعی موجود در این فضاها به­سوی تضاد و تنش در روابط اجتماعی است تا اینکه گرایش به ایجاد هم­بستگی و سرمایه‌های اجتماعی داشته باشد.

مقاله حاضر تکیه بر نتایج دو مطالعه­ی ارزیابی تأثیرات اجتماعی و فرهنگی دو بوستان شریف و رشد در منطقه­ی 22 شهرداری تهران داشته و داده‌های آن با روش کیفی مبتنی بر مصاحبه و مشاهده به­ دست آمده است.

تحلیل نظری نتایج بر اساس دیدگاه نظری پیر بوردیو درباره­ی «تمایزیابی» روشن می‌کند که این امر تا حدودی به­عنوان یکی از پدیده‌های گریزناپذیر زندگی اجتماعی امروزین است. اما ارزیاب تأثیر اجتماعی و فرهنگی باید دقت کند که پیامدهای انباشتی ممکن است این تضاد را از حوزه­ی تمایزیابی به حوزه­ی تنش و مقاومت و مقابله ببرد؛ بنابراین باید زمینه­های موجود تضاد در محل شناسایی و نقش بوستان در تقویت آن­ها را بررسی و در راستای کاهش آن­ها راه کارهایی را ارائه کند. 

---

هدف تحقیق، ارزیابی جوّ سازمانی شهرداری آمل و سازمان­های تابعه و اهمیت آن در مدیریت شهری است. جامعه­ی آماری را کلیه­ی کارکنان سازمان شهرداری و سازمان­های وابسته به آن تشکیل می­دهند(280 نفر). روش انجام تحقیق، پیمایشی از نوع تحلیلی بوده و به لحاظ هدف، کاربردی و روش جمع آوری اطلاعات، میدانی بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات پژوهش را پرسش­نامه­ی استاندارد جو سازمانی(OCDQ) هالپین و کرافت(1963) تشکیل  می­دهد. میزان آلفای کرونباخ به­دست آمده برای پایایی پرسش­نامه جوّ سازمانی (84/0)گزارش شد. در تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون کالموگراف اسمیرنف، آزمون t مستقل و تحلیل واریانس(ANOVA) استفاده شده است.

نتایج تحقیق نشان داد جوّ سازمانی در میان سازمان­های مورد مطالعه تفاوت معنی­داری بایک­دیگر دارند(000/0p=). در میان سازمان­های مورد مطالعه به ترتیب، سازمان پسماند (93/7 ± 35/88) و سازمان فاوا (52/13 ± 92/55) بالاترین و پایین­ترین میانگین را نسبت به جو مطلوب سازمانی دارا هستند. از لحاظ جنسیت (725/0p=)، تأهل (268/0p=)، گروه­های سنی (767/0p=)، تحصیلات (587/0p=)، سابقه­ی کاری (258/0p=) و وضعیت استخدامی (412/0p=) نیز نتایج تحقیق نشان داد که میان متغیّرهای جو سازمانی شهرداری آمل و سازمان­های تابعه تفاوت معنی­داری وجود ندارد (05/0p>). به طور کلی یافته­ها نشان داد که وضعیت جو سازمانی شهرداری آمل (13/75 =      ) و سازمان­های وابسته (13/77 =  ) از سطح ایده آل خود فاصله دارند (128- 100=  ).

---

انتخابات به عنوان بارزترین شیوه و تجلی مشارکت، همواره مورد اهتمام نظریه­پردازان علوم اجتماعی و سیاسی و نیز به طریق اولی سیاست­ورزان بوده است. از جمله پرسش­هایی که برای هر دو گروه یاد شده از اهمیت مضاعف برخوردار است، تبیین رفتار انتخاباتی مردم و گروه­های اجتماعی است. در جمهوری اسلامی ایران نیز مطالعه­ی رفتار انتخاباتی، به­ویژه در دهه­ی اخیر، به­طور جدی در دستور کار پژوهشگران حوزه­های ذی­ربط قرار داشته است. در همین خصوص پرسش اصلی مقاله­ی حاضر این است که رفتار انتخاباتی دانشجویان، به عنوان یکی از شاخص­های اصلی توسعه­ی سیاسی، بر اساس چه معیارها و ملاک­هایی صورت می­گیرد و ایفای نقش شبکه­های اجتماعی در تعیین و جهت­دهی به این ملاک­ها چگونه است؟ هدف از نگارش این مقاله بررسی رابطه میان شبکه­های اجتماعی و رفتار انتخاباتی در میان دانشجویان دانشگاه اصفهان است. روش تحقیق پژوهش در جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده­ها، روش پیمایشی است. این مطالعه بر روی 174 نفر از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه اصفهان صورت گرفته است؛ برای جمع­آوری اطلاعات، از پرسش­نامه استفاده شده است که اعتبار آن، به روش صوری، و پایایی آن، به کمک آماره­ی آلفای کرونباخ سنجیده شده است و داده­ها از طریق نرم افزار SPSS تحت محیط ویندوز تجزیه و تحلیل شدند. با تقسیم شبکه­های اجتماعی به سه بعد ساختی، تعاملی و کارکردی، به همراه در نظر گرفتن سه وجه از رفتار انتخاباتی یعنی ابعاد تماشاگرانه، متوسط و فعال مشاهده می­شود که ویژگی­های ساختی شبکه­های اجتماعی بیش­ترین تأثیر و ویژگی­های کارکردی کمترین تأثیر را بر روی رفتار انتخاباتی دانشجویان داشتند.

---

هدف از نگارش مقاله­ی حاضر تبیین نظری و تجربی رابطه­ی دینداری و خودشکوفایی است. این مطالعه از نوع پیمایشی است و جمعیت آماری آن را دانشجویان دانشگاه یزد در سال تحصیلی 93-1392 تشکیل ­دادند. اطلاعات مورد نیاز برای سنجه­های دینداری و خودشکوفایی با پرسش­نامه از یک نمونه­ی 260 نفری که بر اساس فرمول کوکران تعیین و به روش طبقه­ای متناسب انتخاب شدند، به دست آمد. آزمون­های اعتبار و پایایی مؤیّد اعتبار و پایایی بالای سنجه­ها بود. بر اساس یافته­های تحقیق میزان دینداری و خودشکوفایی زنان بیش­تر از مردان بوده است. از نظر آماری دینداری تأثیر مستقیم و معناداری بر خودشکوفایی است، در میان ابعاد دینداری بعد پیامدی قوی‌ترین رابطه را با متغیّر خودشکوفایی داشت. البته دو بعد عاطفی و مناسکی رابطه­ی معناداری با خودشکوفایی نداشتند. هم­چنین برای تبیین ارتباط میان دو متغیّر از الگوسازی معادلات ساختاری (SEM) استفاده شد که ضریب تأثیر 21/0 نشانه­ی رابطه­ی مستقیم این دو متغیّر است.

---

سرمایه­ی اجتماعی یکی از انواع سرمایه­ی فرد در کنار سرمایه­ی اقتصادی و سرمایه­ی فرهنگی محسوب می­شود که فرد از طریق آن به منابع و حمایت­های موجود در گروه­های مختلف و جامعه دسترسی می­یابد. هدف اصلی این پژوهش، مطالعه­ی سطوح مختلف سرمایه­ی اجتماعی زنان و مردان در تهران است. فرض بر این است که زنان و مردان به دلیل تفاوت­های فرهنگی و اجتماعی و به دلیل نابرابری­های جنسیتی، دارای سرمایه­ی اجتماعی متفاوت هستند. این پژوهش به تحلیل ثانویه­ی داده­های جمع آوری شده در شهر تهران پرداخته که این داده­ها در مرداد و شهریور 1387 از سوی دانشگاه علوم پزشکی ایران، سازمان بهداشت جهانی، شهرداری تهران و جهاد دانشگاهی در سطح کلیه­محلات شهر تهران در قالب پروژه­ی «ابزار ارزیابی و پاسخ گویی عدالت در حوزه­ی سلامت شهری» جمع آوری شده است. تعداد نمونه­ی این پژوهش بالغ بر 20670 نفر از شهروندان بالای 18 سال ساکن شهر تهران است. نتایج پژوهش حاکی از این است که از لحاظ میانگین سرمایه­ی اجتماعی خانواده و خویشاوندان در میان زنان و مردان تفاوت معنی­داری وجود ندارد؛ در حالی که از نظر میانگین سرمایه­ی اجتماعی دوستان، محله و سرمایه­ی اجتماعی کل میان مردان و زنان تفاوت معنی­داری وجود داشت. بدین معنی که مردان از میانگین سرمایه­ی اجتماعی دوستان، محله و کل بیش­تری نسبت به زنان برخوردار بودند.

---

هدف از انجام این پژوهش کسب شناخت در باره­ی تأثیر عملکرد خانواده بر میزان بروز رفتارهای خرابکارنه در دانش آموزان دبیرستانی شهر جوانرود از توابع استان کرمانشاه بوده است. روش تحقیق توصیفی هم­بستگی از نوع میدانی (پیمایشی) است. جمعیت آماری را کلیه­ی دانش آموزان دختر و پسر دوره­ی اول، دوم و سوم دبیرستان در شهر جوانرود استان کرمانشاه تشکیل می­دهد و با استفاده از فرمول کوکران تعداد 357 نفر از آنان به عنوان حجم نمونه با استفاده از روش نمونه­گیری خوشه ای چند مرحله­ای انتخاب شده­اند. ابزار گرد آوری داده­ها پرسش­نامه استاندارد   مک مستر برای عملکرد خانواده و پرسش­نامه­ی محقق ساخته برای رفتارهای وندالیستی است. یافته­ها نشان می­دهد میان میزان کلی عمکلرد خانواده و شاخص های سه گانه­ی آن( ایفای نقش های خانوادگی، حل مشکل و میزان ابراز عواطف در خانواده) با متغیّر میزان بروز رفتارهای وندالیستی ارتباط معکوس وجود دارد. بر اساس نتایج تحلیل رگرسیونی، میزان حل مشکل در خانواده­ی دانش آموزان با بتای 737/0-، میزان ابراز عواطف در خانواده با بتای 692/0- و میزان ایفای نقش­های خانوادگی با بتای 069/0 به ترتیب بیش­ترین سهم را در تبیین متغیّر وابسته رفتارهای خرابکارانه دانش آموزان دارند.

---

اقتضائات متفاوت گروه‌های سنی مختلف از سویی و تفاوت‌های نسلی ناشی از تفاوت تجربه‌های تاریخی از سوی دیگر سبب می‌شود تا گروه‌های سنی مختلف تمایلات، نیازها و گرایش‌های مختلفی در سبک ‌زندگی داشته باشند. از این روی سیاست‌گذاری فرهنگی برای گروه‌های سنی مختلف می‌باید متفاوت باشد و با عطف توجه به این تفاوت‌ها صورت پذیرد. این مقاله به بررسی تفاوت‌های سبک‌ زندگی و هم­چنین احساس نیاز گروه‌های مختلف سنی شهروندان منطقه­ ی 1 تهران می‌پردازد. پرسش این مقاله این است که سبک‌ زندگی شهروندان منطقه­ ی 1 بر حسب گروه‌های مختلف سنی چگونه تفاوت می‌پذیرد؟ یافته‌های این مقاله برآمده از پیمایشی است که با نمونه‌گیری احتمالی و با استفاده از تکنیک پرسش­نامه در این منطقه انجام شده است. نتایج نشان می‌دهد که تفاوت‌های قابل ملاحظه‌ای به لحاظ گروه‌های سنی وجود دارد از آن جمله نوع ورزش، چگونگی ورزش کردن، میزان ورزش، میزان استفاده از برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی، تمایل به مضامین برنامه‌ها، تمایل به مشارکت، میزان رضایت از برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی با تغییر نسل تفاوت می‌کند.

---

امروزه نگاه‌ به سرمایه از سرمایه­ ی فیزیکی به سرمایه‌های فرهنگی تغییر یافته است. اصطلاح سرمایه­ ی فرهنگی بازنمای جمع نیروهای غیراقتصادی مثل زمینه­ی خانوادگی، طبقه­ی اجتماعی، سرمایه گذاری­های گوناگون و تعهدات نسبت به تعلیم و تربیت، منابع مختلف و مانند آن­ها است که بر موفقیت تأثیر می‌گذارد. سرمایه­ ی فرهنگی به عنوان صلاحیت در فرهنگ پایگاه­ها، گرایش­ها و ایده‌ها تعریف می شود که اغلب یک مکانیزم مهم در بازتولید سلسله مراتب اجتماعی در نظر گرفته می‌شود. مقاله حاضر نتیجه­ی تحقیق دانشگاهی است که با تمرکز بر سرمایه ­ی فرهنگی و با بررسی تأثیر سرمایه­ی فرهنگی بر تولیدات علمی دانشجویان انجام شده است. در کنار این هدف، اهداف فرعی دیگری شامل بررسی تأثیر ابعاد ضمنی، عینی و نهادی برتولیدات علمی در نظر گرفته شده است. تحقیق در پی پاسخ به این سؤال بود که سرمایه­ی فرهنگی چگونه می‌تواند بر تولیدات علمی دانشجویان تأثیرگذار باشد؟ فرضیه­ی هم محقق عبارت بود از: به نظر می‌رسد سرمایه­ ی فرهنگی از طریق ابعاد ضمنی، عینی و نهادی می‌تواند بر تولیدات علمی دانشجویان تأثیرگذار باشد. 

در این زمینه، یک نمونه­ی آماری 385 نفری از دانشجویان رشته­ی مدیریت در دانشگاه­های‌ تهران، علامه‌ طباطبایی، شهید بهشتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات و یادگار امام بر حسب نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شد و با استفاده از روش پیمایش مشخص شد که سرمایه­ی فرهنگی از بعد ضمنی با ضریب هم­بستگی پیرسون معادل 566/0، از بعد عینی با ضریب 477/0و از بعد نهادی با ضریب 525/0بر تولیدات علمی دانشجویان تأثیرگذار است.

---

درمطالعه­ی حاضربه مقایسه­ی نظام ترجیحات میان نسلی در استان­های ایران پرداخته شده است. با استفاده از  داده­های پیمایش ارزش­های جهانی، ابتدا ترجیحات در ابعاد اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و زیست محیطی بطور کلی در میان نسل­ها مقایسه شد و سپس در استان­های توسعه یافته، درحال توسعه و توسعه نیافته، نظام ترجیحات نسل­ها مورد بررسی مقایسه­ای قرار گرفت. روش تحقیق روش پیمایش و تکنیک جمع آوری داده­ها تحلیل ثانویه­ی داده­های خام موج پنجم پیمایش ارزش­های جهانی (2005-2008) است. نتایج به­دست آمده نشان می­دهد به طور کلی بیش­ترین شکاف میان نسل­ها در ترجیحات اجتماعی مشاهده می­شود و کمترین شکاف میان نسل­ها در ترجیحات زیست محیطی دیده می­شود. هم­چنین بیش­ترین شکاف نسلی در بعد اجتماعی،اقتصادی و فرهنگی در استان­های توسعه یافته مشاهده می­گردد. ولی در بعد سیاسی بیش­ترین شکاف میان نسلی در استان­های نیمه توسعه یافته دیده می­شود. در ترجیحات زیست محیطی شکاف چندانی میان نسل­ها در استان­های توسعه یافته، نیمه توسعه یافته و محروم مشاهده نشده است.

---

این مقاله با تأکید بر آرای گربنر، فستینگر و گیدنز، به‌دنبال بررسی رابطه‌ی میزان تماشا، نوع برنامه، نگرش به چهره و ظاهر زنان در ماهواره با مدیریت بدن و پیوند آن با رضایت از بدن، عزت نفس، نگرش خانواده و نگرش دوستان است. برای این منظور نمونه‌ی 410 نفری از زنان جوان 18 تا 29 سال شهر تهران با استفاده از شیوه‌ی نمونه‌گیری خوشه‌ای سه مرحله‌ای انتخاب شد. روش تحقیق در این پژوهش، پیمایش و ابزار اصلی گردآوری اطلاعات در آن، پرسش‌نامه است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌ها در این اثر، حاکی از وجود رابطه‌ای معنادار و مستقیم میان میزان تماشا، نوع برنامه‌ها و نگرش به چهره و ظاهر زنان در ماهواره و مدیریت بدن است. هم‌چنین یافته‌ها نشان می‌دهد که میان نگرش دوستان هم با رضایت و هم با مدیریت بدن رابطه دارد. عزت نفس نیز با رضایت از بدن رابطه دارد.

---

شکل‌گیری مشروطیّت که مقدّمه‌ای برای دگرگونی جامعه‌ی سنّتی ایران و قرار گرفتن آن در مسیر توسعه‌ی فرهنگی و اجتماعی بود، نیاز به مقدّماتی داشت تا زمینه‌ی آشنایی جامعه را با جریان‌های نوگرای اجتماعی، فرهنگی و... آماده کند. این مقدّمات با ترجمه‌ی کتب اروپایی به زبان فارسی و هم‌چنین ارتباط‌ ایرانیان با مردم سایر کشورهای صنعتی و رو به مدرنیته شکل گرفت. پس از این آشنایی،توسعه در تمام وجوه زندگی فردی و اجتماعی خودنمایی کرد. در این دوره ادبیّات ایران نیز بامشاهده‌ی مسیر جدید فعالیّت اجتماعی و سیاسی کشور، بار توسعه‌ی فرهنگی ایران را به دوش کشید و برای هم‌گامی با آن در دست‌یابی به اهداف ملّت، نیاز را به سبک و روشی نو و جدید درک کرد و از آن پس شعرا و نویسندگان به طرق مختلف به این نیاز پاسخ گفتند. میرزاده‌ی عشقی،مؤثّرترین ادیب این دوره، لزوم دگرگونی و توسعه را بیش از بقیّه درک کرد و این مهم را در اشعار خود جلوه‌گر ساخت. او پیشگام درانداختن طرحی نو در اسلوب شعر فارسی، البتّه با رعایت اصالت آن شد و در جریان این توسعه‌ طلبی، در طول عمر کوتاه خود، تغییراتی را در شکل و زبان و محتوای شعر ایجاد کرد که در نوع خود حائز اهمّیّت است.

---

مطالعه‌ی حاضر به بررسی عوامل اجتماعی-فرهنگی مؤثر بر عام‌گرایی در شهر دهدشت (از توابع استان کهگیلویه و بویراحمد) پرداخته است. جامعه‌ی آماری افراد 15 سال و بالاتر، حجم نمونه 382 نفر، روش‌ نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای، نوع تحقیق پیمایش و ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه بوده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه‌ها نشان داده است که مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی عام ، تعهد اجتماعی تعمیم-یافته و پایگاه اجتماعی-اقتصادی با متغیّر وابسته رابطه‌ی مستقیم و معنی‌داری دارند. هم‌چنین، احساس آنومی، احساس محرومیت نسبی و اعتماد خاص رابطه‌ی معکوس و معنی‌داری با عام‌گرایی دارند. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نیز نشان داده است که متغیّرهای وارد شده در تحقیق 25 درصد از واریانس متغیّر وابسته را تبیین می‌کند که در این میان مشارکت اجتماعی بیش‌ترین سهم را در تبیین واریانس عام‌گرایی دارد. طبق نتایج حاصل از تحلیل مسیر، پایگاه اجتماعی- اقتصادی ذهنی و اعتماد اجتماعی عام به صورت مستقیم بر عام-گرایی تأثیری ندارند؛ اما به ترتیب از طریق متغیّرهای احساس محرومیت و مشارکت اجتماعی بر عام‌گرایی تأثیرگذار هستند.

---

مقاله‌ی حاضر، پژوهشی کیفی است که با هدف «تحلیل کیفی روند اعتماد نخبگان مهاجر افغانستانی ساکن مشهد» انجام شده است. بی‌اعتمادی مهاجر به جامعه‌ و تبدیل وی به انسان حاشیه‌ای، می‌تواند موجد اختلال در هم‌نوایی، نظم و انسجام اجتماعی باشد. شناخت اعتماد نخبگان مهاجر به‌عنوان اشاعه‌دهندگان فرهنگ اعتماد یا بی‌اعتمادی به جامعه‌ی مهاجر و انتقال‌دهندگان این فرهنگ به جامعه‌ی افغانستان، حائز اهمیت است. روش بحث گروهی متمرکز در۵ گروه ۵-۳ نفره استفاده گردید و جمع‌آوری اطلاعات با کمک ابزار بحث‌نامه، تا مرحله‌ی اشباع ادامه یافت. ۲۲ نفر نمونه با استفاده از نمونه‌گیری نظری انتخاب شدند. نتایج نشان می‌دهد که بی‌اعتمادی، بالا و به‌طور عمده از نوع بی‌اعتمادی نهادی است. ویژگی‌های ساختی ایران و نهادها و سازمان‌ها، مهم‌ترین عامل بی‌اعتمادی و عمده‌ترین دلیل آن، اعمال تحقیر و تبعیض به صورت عنصری ساختاری است که‌در طول اقامت، تجربیات مهاجرین را شکل داده‌اند. بنابر نتایج، بی‌اعتمادی موجود، محصول زوالِ اعتمادِ عمیقِ نسل اول مهاجر به ایران است که در اثر اعتماد به نظام ارزشی و سیاسی پس از انقلاب به‌وجود آمده بود. بنا بر نظریه‌ی زتومکا، ترمیم آن دشوار است.

---

تحلیل رفتار انتخاباتی یکی از کارهای ویژه‌ی جامعه‌شناسی انتخابات است که پژوهشگران توانسته‌اند الگوهای متعددی برای رفتار انتخاباتی ارائه دهند. نظری‌ی نوسازی نشان می‌دهد که علیرغم همه‌ی مناقشات، طرفداران و مخالفان موافق‌اند که به طور کلی، توسعه و نوسازی به سطوح بالاتر مشارکت شهروندان منجر خواهد شد. بخشی از تأثیر نوسازی بر مشارکت سیاسی از طریق سواد انجام می‌گیرد. این مقاله از طریق بررسی انتقادی نتایج تحقیقات دیگر و تحلیل ثانویه و هم‌چنین بررسی تطبیقی درون کشوری درصدد بررسی رابطه‌ی توسعه آموزشی و مشارکت انتخاباتی است. تأثیر سواد و تحصیلات بر مشارکت انتخاباتی پیچیده‌تر از آن است که نظریات نوسازی بر آن تأکید دارد. علیرغم یافته‌های محققان دیگر، میان مشارکت انتخاباتی و میزان باسوادی رابطه‌ی مثبت و مستقیمی وجود ندارد. تحلیل مقایسه‌ی میانگین در میان دو استان ایران نشان داد که رابطه‌ی میزان باسوادی و مشارکت انتخاباتی در سال 1376، به‌صورتU وارونه است. بررسی مشارکت انتخاباتی در زیر گروه‌ها نشان داد که رابطه‌ی مستقم میزان تحصیلات و مشارکت انتخاباتی پیچیده‌تر از نظریات نوسازی است. در رابطه‌ی با گسترش طبقه‌ی متوسط جدید، نتایج تحقیق نشان داد رابطه‌ی توسعه‌ی آموزشی و میزان مشارکت سیاسی بر حسب نوع مشاغل افراد باسواد و وابستگی آن‌ها به دولت تعیین می‌شود.

---

در اثر گسترش مدرنیته از یک سو ناظر پیدایش دینداری‌های متنوع و هویت‌ها‌ی دینی جدید و از سوی دیگر رواج سبک‌های مدرن زندگی در کشورمان هستیم. در این شرایط از آن‌جا که در جامعه‌ی ما دین و هویت دینی همواره نقشی تعیین کننده در نگرش‌ها،گزینش‌ها و اعمال افراد دارند مطالعه‌ی نقش باورهای دینی در مواجهه با فرهنگ و سبک زندگی مصرف‌گرای مدرن در جامعه‌ی کنونی ایران ضروری می‌نماید. این پژوهش بر روی زنان تنکابنی انجام گرفته و در آن سعی شده پذیرش یا مقاومت این زنان در مقابل فرهنگ مصرف گرا و یا نحوه‌ی ترکیب آن با فرهنگ دینی که همواره به اعتدال در مصرف توصیه می‌کند مورد واکاوی قرار گیرد. شیوه‌ی نمونه‌گیری هدف‌مند بوده و افراد براساس میزان پایبندی دینی و اشتغال در 4 تیپ جای گرفته و مورد مطالعه واقع شدند. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که میان دینداری و سبک زندگی زنان تنکابنی مورد مطالعه ارتباط وجود دارد، یعنی هر چه میزان دینداری افراد بیش‌تر بوده، کمتر ازسبک های مدرن زندگی پیروی کرده‌اند. به علاوه مقایسه‌ی سبک زندگی و دینداری زنان مذهبی شاغل و غیرشاغل نشان می‌دهد که اشتغال در رویکردهای مصرفی و شیوه‌ی زندگی این زنان تفاوت عمده‌ای ایجاد نمی‌کند و در هر دو تیپ گرایش دینی در انتخاب‌های زندگی روزمره تأثیر بیش‌تری داشته است. هم‌چنین سبک زندگی زنان شاغل با سبک زندگی زنان غیرشاغل متفاوت بوده، زنان شاغل که سطح تحصیلاتشان نیز بالاتر بوده فراغت خود را غالباً بیرون از خانه و با برنامه‌ریزی سپری کرده، تقسیم کار خانگی در منزل آنان غالباً مشارکتی بوده و در خرید و مصرف کالا بیش‌تر به معیارهای کاربردی توجه می‌کردند. در مقابل زنان غیرشاغل اوقات فراغت شان غالباً در خانه و بدون برنامه ریزی سپری شده، تقسیم کار خانگی در آنان عمدتاً جنسیتی و غیرمشارکتی بوده و غالب آنان در خرید کالا ضمن لحاظ کردن معیارهای کاربردی به معیارهای ظاهری و مد بودن آن نیز اهمیت می دادند.

---

افزایش آگاهی‌های محلی و قومی در دوران معاصر اهمیتی مضاعف یافته است؛ به ویژه آن‌که به باور گروهی عواملی هم‌چون جهانی‌شدن باعث تشدید احساسات قومی و تضعیف هویت ملی می‌شود. در برابر این ایده، برخی نیز معتقدند افزایش گرایش‌های قومی با هویت ملی افراد در تعارض نیست و می‌تواند به تقویت آن کمک کند. امروزه آزمون تجربی هریک از این نظریات در جوامع دارای تنوع قومی و زبانی یک ضرورت محسوب می‌شود زیرا اتخاذ سیاستهای هویتی در اینگونه جوامع به ویژه ایران، مستلزم رصد همیشگی میزان گرایش جمعیت فعال و به‌خصوص جوان جامعه به هویت ملی و قومی است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه‌ی هویت ملی و هویت قومی در میان دانشجویان کرد، ترک، لر، ترک و فارس دانشگاه تهران در سال 92-1393 و تأثیر متغیّرهای زمینه‌ای بر آن است. روش این پژوهش پیمایشی است وداده‌ها ازطریق پرسش‌نامه در میان 294 نمونه استخراج و با نرم افزار 22SPSS تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها نشان می‌دهد برخلاف باور رایج درمیان برخی نظریات، رابطه معکوس و متضادی میان هویت ملی و قومی وجود ندارد و رابطه‌ای مثبت و هم افزا برقرار است. هم‌چنین تحلیل تأثیر متغیّرهای زمینه‌ای بر هویت ملی و قومی نشان می‌دهد جنسیت، نوع رشته‌ی تحصیلی، سطح تحصیلات بیش‌ترین پیش‌بینی‌کنندگان هویت‌ملی و نوع مذهب بیش‌ترین واریانس از هویت قومی دانشجویان را پیش‌بینی می‌کند.

---

دسترسی به توسعه‌ی ملی و منطقه‌ای آرمان بزرگ هر ملتی است. درباره‌ی اثر فرهنگ بر توسعه می‌توان به ایجاد دارایی‌های زیادی از قبیل مهارت‌ها و محصولات فرهنگی اشاره کرد که در ارتقای رفاه جامعه اثر به‌سزایی دارد. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی میزان توسعه‌یافتگی شهرستان‌های استان یزد از سال 1381 تا 1390، بر مبنای شاخص‌های فرهنگی است. این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی و از لحاظ روش‌شناسی، توصیفی- تحلیلی محسوب می‌شود. اطلاعات مورد نیاز برای انجام این پژوهش، از طریق مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای به‌دست آمده‌اند و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از تکنیک تاکسونومی عددی استفاده شده است. جامعه‌ی آماری تحقیق، 10 شهرستان استان یزد در سال 1381 و هم‌چنین 11 شهرستان این استان در سال 1390 بر اساس آخرین تقسیمات سیاسی- اداری استان در همان سال است. نتایج حاصل از این پژوهش،گویای آن است که در طی سال‌های 1381 و 1390 به ترتیب شهرستان‌های اردکان و بهاباد، برخوردارترین و شهرستان‌های طبس و یزد، غیر برخوردارترین شهرستان‌ها شناخته شده‌اند. شهرستان‌هایی از قبیل خاتم و طبس در مقایسه با سایر شهرستان‌های استان همواره در سال‌های 1381 و 1390 زیر حد توسعه‌یافتگی فرهنگی قرار گرفته و در زمره‌ی شهرستان‌های غیر برخوردار درآمده‌اند. شهرستان یزد در سال 1390 با توجه به رشد بالای جمعیت و عدم تطابق رشد شاخص‌های فرهنگی با رشد جمعیت به عنوان غیر برخوردارترین شهرستان شناسایی شد. با توجه به نقش مرکزیت این شهرستان در استان یزد لازم است برنامه‌ریزی‌های لازم در این خصوص انجام پذیرد.

---

هدف مقاله‌ی حاضر، بررسی جامعه‌شناختی رضایت از زندگی شهروندان 18 سال و بالاتر شهر اهواز است که برای تبیین مسأله و تعیین چارچوب نظری از دیدگاه‌های جامعه‌شناسی مرتبط استفاده و فرضیات از آن استخراج شد. این تحقیق به‌صورت پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش‌نامه است. جمعیت آماری در این تحقیق، تمام شهروندان بالای 18 سال شهرستان اهواز است که حجم نمونه براساس فرمول کوکران 384 نفر تعیین شد. از لحاظ زمانی این پژوهش در سال 1392-1393 اجرا شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که تمامی متغیّرهای مستقل با متغیّر وابسته رابطه‌ی معناداری دارند. نتایج حاصل از رگرسیون نشان می‌دهد که تنها دو متغیّر پایگاه اجتماعی- اقتصادی و احساس آنومی معنادار بوده‌اند که در مجموع 30 درصد از تغییرات مربوط به رضایت از زندگی را این دو متغیّر تبیین می‌کنند.

---

هدف مقاله‌ی‌ حاضر بررسی عوامل مؤثر بر سلامت اجتماعی معلمان مدارس شهرستان بوکان در مقاطع ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان است. براساس الگوی نظری کییز، سلامت اجتماعی 234 نفر از معلمان سه مقطع تحصیلی سطح ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان شهربوکان سنجیده‌شده‌است. نتایج نشان می‌دهد که میانگین سلامت اجتماعی در میان نمونه بررسی شده برابر با 17/62 درصد بوده است. نتایج هم‌چنین نشان می‌دهد، مردان معلم بسیار بیش‌تر از زنان از سلامت اجتماعی در ابعاد مختلف آن برخوردارند. نتیجه‌ی آزمون مقایسه‌ی میانگین‌های مستقل نشان می‌دهد که میانگین سلامت اجتماعی و ابعاد آن در میان کسانی که دارای منزل شخصی بوده‌اند بسیار بالاتر از میانگین سلامت اجتماعی افراد مستأجر بوده است. هم‌چنین با ارتقای سطح طبقاتی از میزان سلامت اجتماعی و ابعاد آن به‌شدّت کاسته شده است. نتایج نشان می‌دهد که با افزایش سطح سرمایه‌ی فرهنگی میزان سلامت اجتماعی نیز در همه‌ی ابعاد، افزایش پیدا می‌کند. نتایج تحقیق حاکی از آن است با افزایش میزان دین‌داری افراد، میزان سلامت اجتماعی آن‌ها نیز افرایش پیدا می‌کند.