دکتر آرمان حیدری، دکتر سیروس احمدی، خانم طاهره مومنی منش،
دوره 11، شماره 3 - ( 11-1401 )
چکیده
مسألۀ سلامت عمومی سالمندان در ابعاد جسمانی، روانی و اجتماعی از مهم ترین آثار سالمندی است. پژوهش حاضر رابطۀ سلامت عمومی سالمندان با متغیرهای خودمراقبتی و حمایت اجتماعی را در بین 259 نفر از سالمندان شهر یاسوج بررسی کرده است. روش پژوهش کمی-پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه بوده است. روش نمونه گیری، طبقه ای تصادفی متناسب با حجم بوده است. بر اساس نتایج پژوهش، میانگین سلامت ادراک شدۀ سالمندان در ابعاد سلامت جسمانی، روانی و اجتماعی بالاتر از میانگین بوده است. متغیرهای رفتار مراقبتی و حمایت رسمی، تأثیرگذارترین متغیرهای بعد سلامت جسمانی؛ متغیرهای حمایت غیررسمی، حمایت رسمی، رفتار مراقبتی، زنان و میزان رابطه با خویشاوندان، تأثیرگذارترین متغیرها در بعد سلامت روانی و متغیرهای حمایت غیررسمی، رفتار مراقبتی، حمایت رسمی و میزان رابطۀ اجتماعی با خویشاوندان، تأثیرگذراترین متغیرها در بعد سلامت اجتماعی سالمندان بوده اند. از مهمترین یافته های پژوهش، همبستگی منفی و معنی دارِ حمایت رسمی با همۀ ابعاد سلامت؛ همچنین، همبستگی منفی و معنی دارِ میزان رابطۀ با خویشاوندان با احساس سلامت اجتماعی است. در کل می توان گفت نوعِ تأثیر انواع حمایت اجتماعی بر سلامت سالمندان نسبی و متأثر از زمینه و زمانه های تاریخی اجتماعی متغیر است.
خانم نگار نسیم افزا، دکتر اسفندیار غفاری نسب، دکتر علی یار احمدی، دکتر علی گلی،
دوره 11، شماره 3 - ( 11-1401 )
چکیده
زنان از جمله گروه‌های آسیب‌پذیر در بحران‌ها و بلایای طبیعی به شمار می‌آیند، مطالعه حاضر باهدف درک و فهم پیامدهای اجتماعی وقوع سیل در محله فقیرنشین سعدی شهر شیراز از نگاه زنان مشارکت‌کننده و درگیر در آن انجام‌شده است. نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند انجام‌شده است و داده‌ها با تکنیک مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شده‌اند و از روش کیفی تحلیل مضمون برای تحلیل داده‌ها استفاده شده است. مضمون‌های اصلی که پس از تجزیه و تحلیل داده‌ها به دست آمد شامل: هشیاری و نگرانی بیشترِ زنان در مقابل هشدارها، محدودیت و مشکلات زنان در تخلیه منازل قبل از سیل، ابتلای بیشتر زنان به سوء تغذیه و انواع بیماری‌ها پس از سیل، کاهش توان اقتصادی، مواجهه با انواع خشونت، انتظارات فراتر از توانِ زنان از سوی خانواده و جامعه، تداوم همۀ ابعاد بحران سیل برای زنان فقیر و تداوم آسیب‌های روانی ناشی از سیل در درازمدت برای همه زنان بوده است.
آقای عنایت سوری، دکتر امید علی احمدی، دکتر محمدحسین اسدی،
دوره 11، شماره 3 - ( 11-1401 )
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی مطالعۀ میان‌نسلی سرمایۀ اجتماعی در بین زنان و مردان تویسرکان می‌پردازد. روش تحقیق، پیمایش و جامعۀ آماری شامل زنان و مردان بالای 15 سال تویسرکان در سال 1399 است. با توجه به جدول مورگان و کرجسی، 392 نفر به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند و پرسشنامۀ محقق ساخته را پاسخ دادند. روایی با روش‌های توافق متخصصان، صوری و سازه به ترتیب 75/0، 76/0 و 84/0 برآورد شد؛ همچنین پایایی با روش همسانی درونی 82/0 به دست آمد. داده‌ها با نرم‌افزار SPSS-26 و به کمک تحلیل واریانس یک‌طرفه و t مستقل تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین هر سه نسل و بین زن و مرد از نظر سرمایۀ اجتماعی تفاوت وجود دارد. نسل مسن، سرمایۀ اجتماعی بیشتری دارند. بین متغیرهای میان‌نسلی، جنسیت، گروه‌های سنی، میزان درآمد، نوع شغل، وضعیت تأهل، میزان تحصیلات، محل زندگی، سن ازدواج، حضور در اجتماع و متغیر سرمایۀ اجتماعی رابطه وجود دارد؛ بین‌نسل‌های مختلف از نظر حضور در اجتماع، آزادی‌های فردی و اجتماعی، اعتماد اجتماعی و تحرک اجتماعی تفاوت وجود دارد؛ بین زنان و مردان از نظر متغیرهای تحرک اجتماعی و حضور در اجتماع تفاوت وجود دارد. لذا، توجه به شکاف نسلی در پرتو سرمایۀ اجتماعی اهمیت ویژه دارد.
محسن صفاریان، علی مرادی،
دوره 11، شماره 3 - ( 11-1401 )
چکیده
این مطالعه به بررسی رابطۀ بین میزان آگاهی مردم از حقوق شهروندی و تمایل آنها به مشارکت اجتماعی با تأکید بر شهروندان بالای 21 سال شهر کرمانشاه می پردازد. روش مورد استفاده در این پژوهش از لحاظ رویکرد کمی است و از نظر هدف کاربردی است. به لحاظ گردآوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعۀ مورد مطالعه شهروندان بالای 21 سال شهر کرمانشاه هستند که با توجه به گستردگی جامعۀ آماری؛ تعداد 400 نفر با استفاده از نرم افزار SPSS Sample Power انتخاب شدند و با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات از پاسخگویان، پرسشنامۀ محقق ساخته بود که برای روایی آن از روایی صوری و روایی سازه و برای پایایی آن از تکنیک آلفای کرونباخ استفاده شد. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج همبستگی نشان می دهد بین تمایل به مشارکت اجتماعی و میزان آگاهی مردم از حقوق شهروندی در بعد حقوق مدنی، همبستگی معنی دار مستقیم اما ضعیف (202/0=r) ، بعد حقوق سیاسی، همبستگی معنیدار مستقیم اما ضعیف (162/0=r)، بعد حقوق اقتصادی اجتماعی (04/0=r) عدم همبستگی و بعد حقوق فرهنگی گروهی برابر (50/0=r) همبستگی معنی دار متوسط و مستقیم وجود دارد. در نهایت همبستگی بین میزان آگاهی از حقوق شهروندی و میزان مشارکت اجتماعی برابر (31/0=r) بوده است که این همبستگی معنی دار مستقیم اما ضعیف است. می‌توان نتیجه گرفت که مقدار مذکور با صفر دارای تفاوت معنادار بوده و نتایج به دست آمده از نمونه؛ به دلیل این که روش نمونه گیری احتمالی می باشد، قابلیت تعمیم به جامعۀ آماری را دارد. نتایج حاصل از معادلۀ رگرسیونی نشان می دهد متغیر آگاهی مردم از حقوق شهروندی میزان 31/0 از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کند.
آقای سید علی اصغر حسینی نوذری، دکتر رضا فاضل، دکتر حسین کردی،
دوره 11، شماره 3 - ( 11-1401 )
چکیده
هدف اصلی این تحقیق، شناخت چگونگی نقش آفرینی بازاریان در انقلاب مشروطیت ایران جهت دستیابی به فراسرمایه، تا تشکیل مجلس دوم می باشد. روش تحقیق در این پژوهش، تاریخی است و جهت گردآوری اطلاعات از منبع دست اول مانند خاطرات و وقایع نگاری ها و منابع تاریخی دست دوم استفاده شده است. بر اساس یافته های تحقیق، بازاریان در انقلاب مشروطه با نقش آفرینی انقلابی و به کارگیری سرمایه های اقتصادی- اجتماعی خود، توانستند در پیروزی انقلاب مشروطیت، دستیابی به فراسرمایه و تشکیل مجلس اول شورای ملی، نقش عمده ای ایفا نمایند. اما بازاریان پس از دستیابی به فراسرمایه و حضور در میدان حکومت (با به دست آوردن حدود 40درصد از کرسی های مجلس اول) ، نوع نقش آفرینی خود را از انقلابی به محافظه کار و ارتجاعی تغییر دادند و نتیجۀ آن، به توپ بستن مجلس اول توسط محمدعلی شاه، نقش آفرینی انفعالی در مشروطۀ دوم، حضور 5درصدی بازاریان در مجلس دوم شورای ملی و از دست دادن فراسرمایۀ بازاریان بوده است.
خانم سمیرامیس شاه اسماعیلی، دکتر تقی آزاد ارمکی، دکتر فرح ترکمان،
دوره 11، شماره 3 - ( 11-1401 )
چکیده
تحولات بنیادین چند دهۀ اخیر منجر به ظهور مفاهیم و چشم اندازهای متفاوتی در مورد خانواده شده است. نور تابانیدن بر مسیر مطالعات نظری خانواده و سنخ شناسی آن می تواند به صورت بندی دقیق تری از تغییرات میدان منجر شود؛ لذا این مطالعه با اتکا به مرور و مفصلبندی نظریه ها، جمع بندی ای را در قالب دو سنخ اصلی طبیعت گرا و برساخت گرا ارائه داده است که در یک افق عمومی تر، منازعه بر سر موقعیت خانواده و آیندۀ آن را بررسی کند و منطق نظری تحلیل های موجود را روشن نماید. سنت پژوهش در این مطالعه از نوع کیفی و رویکرد نظری سنخ شناسی با روش تحلیل مضمون و با تکنیک مقوله بندی است.خوانش نظری خانواده، ذیل سنخ طبیعت گرا به ظهورگونۀ دوقطبی فروپاشی-تداوم انجامیده است و خوانش فضای مفهومی خانواده ذیل سنخ برساخت گرا به تعریفی بدیل و دربرگیرندۀ انواع ادراکات از خانواده را شامل شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد در حالیکه سنخ طبیعت گرا در جامعه شناسی خانواده، به آسیب شناسی می پردازد، سنخ برساخت گرا، امکان مواجهه با تحولات خانواده را به مثابۀ تغییر سبک زندگی ممکن کرده است که امکان هایی برای بازگشت نظری به خانواده است.
دکتر علی ساعی،
دوره 11، شماره 3 - ( 11-1401 )
چکیده
این مطالعه بر چرخۀ اقتدارگرایی در ایران تأکید دارد. بنیان معرفتی الگوی چرخۀ اقتدارگرایی در ایران، نظریۀ دموکراتیزاسیون است. مدعای این نوشتار آن است که دینامیک دموکراتیزاسیون، جامعۀ ایران را از رژیم اقتدارگرا به دورۀ گذار دموکراتیک عبور می دهد. در این فرایند، رژیم اقتدارگرا سرنگون می شود و دورۀ گذار دموکراتیک آغاز می شود. بعد از یک دورۀ زمانی کوتاه، فرایند دموکراتیزاسیون در مرحلۀ گذار دموکراتیک قطع می شود و جامعۀ ایرانی در منطقۀ گذار زمین گیر می شود، آنگاه به تدریج مدارهای سیاسی، آن را به سمت میدان اقتدارگرایی حرکت می دهند. در واکنش به بازتولید موج اقتدارگرایی، معمولا یک جنبش انقلابی رخ می دهد. این جنبش، به فروپاشی رژیم اقتدارگرا منجر می شود. این الگوی رایج جامعۀ ایرانی است که همواره بین دموکراتیزاسیون و اقتدارگرایی جلو و عقب می رود. استدلال نظری آن است که چرخۀ اقتدارگرایی از طریق علیت همایندی قابل تبیین است. به این معنا که اگر نهادهای سیاسی انحصاری باشند و عاملیت نخبگان قدرت مبتنی بر اعمال محدودیت ساختاری بر مخالفان باشد و کنشگران اجتماعی در انتخاب‌های استراتژیک خود محدودیت ساختاری داشته باشند، جامعه به سمت اقتدارگرایی حرکت می کند. برای تحلیل داده های تاریخی از تحلیل روایتی و علیت همایندی استفاده شده است. در پایان، این گزاره فرموله شده است که:" هرگاه مسیر اصلاحات دموکراتیک فرو بسته شود، اقتدارگرایان، استراتژی سرکوب را انتخاب می کنند و رادیکال های مخالف، استراتژی خشونت را انتخاب کنند، در این صورت به تدریج دینامیک اقتدارگرایی، به رکود قدرت منجر می شود، آنگاه نیروی کنشگران رادیکال، جامعه را به سمت فروپاشی رژیم حاکم حرکت می دهد".
خانم شمسی پورعباسی، دکتر جعفر کرد زنگنه، دکتر منصور شریفی،
دوره 11، شماره 4 - ( 2-1402 )
چکیده
ازدواج زودهنگام که به عنوان یک مسألۀ جهانی شناخته شده است، هنوز به طور گسترده ای در استان خوزستان و شهرستان اهواز انجام می شود. این مطالعۀ کیفی با هدف کشف و تفسیر بسترهای شکل گیری ازدواج زودهنگام، از دیدگاه دختران ازدواج کرده و با رویکرد پدیدارشناسی توصیفی- تفسیری انجام شد. مشارکت کنندگان در تحقیق به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و با استفاده از سؤالات باز، مورد مصاحبۀ عمیق گرفتند که اطلاعات با بیست و دومین شرکت کننده با اشباع رسید. اطلاعات حاصله پس از هر بار مصاحبه با الگوی تماتیک اسمیت (1997) تحلیل شد. اطلاعات توصیف شده در این مطالعه از مشاهدات و یادداشت های محقق به دست آمدند که در 34 مفهوم اولیه، 11 مقولۀ فرعی و 4 مقولۀ اصلی طبقه بندی شد. یافته ها نشان داد که چهار گروه از بسترها در شکل گیری ازدواج زودهنگام زنان در شهرستان اهواز نقش داشته اند که عبارتند از: بسترهای فرهنگی (باور به کارساز بودن ازدواج زودهنگام، سنت های مردسالاری و ازدواج فامیلی و سبک زندگی منطبق با شرایط)، زمینه های اجتماعی (تأیید شدن با ازدواج، ازدواج مصلحتی و رهایی از مشکلات خانواده)، شرایط اقتصادی (تسهیلات مالی فرایند ازدواج، انگیزۀ تأمین مالی و رهایی از مشکلات مالی) و عوامل شخصی (تصور اشتباه از زندگی مشترک و سهل گیری و نادیده انگاری مسؤولیت های زندگی مشترک). به عنوان نتیجه، ازدواج زودهنگام زنان در شهرستان اهواز به طور عمده، ریشه در بسترهای فرهنگی و اجتماعی و سپس شرایط اقتصادی و عوامل شخصی داشته است.
دکتر طاها عشایری، دکتر موسی سعادتی، دکتر اسماعیل جهانی دولت آباد،
دوره 11، شماره 4 - ( 2-1402 )
چکیده
تعارض، امری طبیعی و جزء خصیصۀ همۀ سازمان‌های اجتماعی است. سازمان‌های دولتی و غیردولتی، همیشه با مسألۀ تعارض اجتماعی بین نیروهای انسانی (مدیر-کارکنان) در سطح ستادی و صف، مواجه هستند. در تعاونی و شرکت‌ها نیز این امر به دلایل گوناگونی رخ میدهد. بر این اساس، پژوهش پیش رو بر آن است که عوامل جامعه‌شناختی مؤثر بر بروز تعارض اجتماعی مابین کارگر-کارفرما را مورد بررسی قرار دهد. روش پژوهش از نوع کمی (پیمایش) است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران تعداد 384 نفر است که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند. جهت رتبه‌بندی شاخص‌ها از آزمون ناپارامتریک فریدمن استفاده شد. یافته‌های توصیفی نشان میدهد که میانگین سنی پاسخگویان، 57/38 سال، 25 درصد از پاسخگویان زن و 75 درصد مرد، 7/92 درصد سابقۀ بیمه و 3/7 درصد فاقد بیمه هستند. نتایج حاصل از آزمون فریدمن گویای این است که از بین عوامل روانی (بی‌انگیزگی کاری، خلق‌تنگی طرفین و استرس داشتن در حین انجام وظیفه و زودرنج بودن در هنگام بروز مشکل)، در بعد عوامل فردی (نداشتن مهارت ارتباطی، فقدان تعامل مناسب کارگر-کارفرما، تعلل کاری بیش از حد)، در بعد عوامل شغلی (زیاد بودن حجم کار و زمان کم برای انجام آن، ترک مدام کار از سوی کارگر و کار تکراری و یکنواخت)، در بعد عوامل اقتصادی (عدم کفاف حقوق پرداختی در رفع مشکلات شخصی و زندگی، نبود تشویق و پاداش متناسب با عملکرد نیروی انسانی، عدم پرداخت مزایا و پاداش در روزهای خاص)، در بعد عامل محیطی (نبود نظم و انضباط محیطی، رعایت نکردن ایمنی کار، محیط مرطوب)، در بعد عامل سازمانی (عدم قرارداد کاری، تسویه حساب‌های پیش از موعد، قراردادهای کوتاه مدت)، در بعد عامل فرهنگی (بی‌توجهی به واجبات دینی، کم‌توجهی به ارزش‌های اسلامی و اجتماعی)، در بعد عامل اجتماعی (عدم احساس حمایت گروهی، رعایت نکردن شئون اجتماعی، اعتماد کم بین همکاران) در بروز تعارض اجتماعی بین کارگر-کارفرما بیشترین نقش و تأثیر را داشته‌اند.
آقای سینا جلیل پوراقدم، دکتر احمد میرزا کوچک خوش نویس، دکتر مهدی خاکزند، دکتر مصطفی مسعودی نژاد،
دوره 11، شماره 4 - ( 2-1402 )
چکیده
امروزه بی‌توجهی به مفاهیم اجتماعی و محیطی در مسکن، سبب شده است که ساخت و سازها در قالب یک رابطۀ کمی، یعنی ارتباط کمی و عددی انسان از نظر اقتصادی با ابعاد کالبدی مسکن و یا افراد ساکن در آن، سنجش شود. به این ترتیب توجه به ارزش‌ها و مفاهیم اجتماعی همانند عدالت در مسکن، زیر پا گذاشته شده است. لذا، پژوهش حاضر با شناخت حساسیت موضوع مسکن و نقش آن بر ادراک افراد از عدالت اجتماعی، ضرورت پرداخت در این زمینه را با تکیه بر ارتباط بین عوامل سه گانۀ محیطی، اجتماعی و کالبدی مرتبط با مسکن میسر دانسته است و با هدف تبیین نقش مسکن بر ادراک افراد از عدالت اجتماعی، در شهر تهران، به عنوان نمونۀ موردی انجام شده است. این پژوهش کاربردی، به صورت ترکیبی- کیفی و کمی- می‌باشد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با نرم افزارهای SPSS نسخۀ 27 و Smart PLS نسخۀ 3 انجام شده است. یافته ها نشان می دهد رابطۀ معنی داری بین هر سه عامل محیطی، اجتماعی و کالبدی وجود دارد (05/0>p). جهت رابطۀ بین هر سه عامل مثبت بوده است و عوامل با یکدیگر همبستگی داشته اند و بر ادراک شهروندان از عدالت تأثیرگذار می‌باشند و در مجموع شهروندان وضعیت مسکن در شهر تهران را عادلانه نمی‌دانند.
خانم مینو غلام حسین، دکتر یحیی قائدی، دکتر سعید ضرغامی، دکتر رمضان برخورداری، دکتر علی اکبر صالحی،
دوره 11، شماره 4 - ( 2-1402 )
چکیده
هدف پژوهش حاضر، بررسی چالش‌های آموزش تربیت شهروندی بر مبنای ادراک دانش‌آموزان مهاجر افغان است که با هدف توصیف و تفسیر تجارب زیسته از مؤلفه‌های تربیت شهروندی، انجام شده است. روش پژوهش، شامل جامعۀ والدین و دانش‌آموزان در مقطع ابتدایی منطقۀ 4 استان البرز، شامل 6 دختر و 10 پسر مهاجر بود. ابزار گردآوری داده‌ها، مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته بود که تا حد اشباع داده‌ها ادامه یافت و با به‌کارگیری روش استرابرت و کارپنتر، مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار گرفت. پس از تحلیل داده‌ها و حذف کدهای مشترک، کد مفهومی که بیانگر تجارب مشارکت‌کنندگان بود، استخراج شد و در 10 مضمون اصلی دسته‌بندی شد. یافته های پژوهش حاضر حاکی از این است که پاسخ های مصاحبه شوندگان را می توان در محورهای حفاظت از محیط زیست، مبتنی‌بر تحلیل مصاحبه‌ها، حاکی از مضامین حفاظت از محیط‌زیست، حقوق و وظایف شهروندی، همدلی، مسئولیت‌پذیری، احترام به حقوق دیگران، همکاری، تبعیض، روحیۀ عدالت‌خواهی، انتقادگری و انتقادپذیری و برقراری ارتباط، مضمون‌بندی کرد. مضمون های تبعیض، همدلی، همکاری و ارتباط مضمونه ایی بودند که مصاحبه شوندگان، بیشترین چالش را در مورد کم‌و‌کیف آن با توجه به تجربه در آموزش و پرورش ایران داشتند، قابل توجه بود. براساس تحلیل مضامین فوق، سوگیری جنسیتی به نفع مردان و نقش حاشیه‌ای زنان، یکی از تمایزهای مشخص مصاحبه‌شوندگان است.
آقای یزدان اعظمی، دکتر خلیل میرزایی، دکتر باقر ساروخانی، دکتر بهمن باینگانی،
دوره 11، شماره 4 - ( 2-1402 )
چکیده
رابطۀ انسان با محیط زیست، همواره در حال تغییر و تحول است. انسان ها با ورود به عصر صنعت و مدرنیته، سبک زندگی خود را براساس عقلانیت ابزاری تغییر دادهاند و با تصمیمگیریهای خودخواهانه و یک جانبه، بحران های زیست محیطی فراوانی را به وجود آوردهاند که نگرانی و تشویش عموم مردم در جوامع مختلف را به خود جلب کرده است و مسألۀ محیط زیستی به مسئلهای جهانی و اجتماعی مبدل شده است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر بر فعالیتهای محیط زیستی انجام شده است. روش تحقیق پژوهش حاضر از نوع پیمایش بوده است. جامعۀ آماری شامل کلیۀ فعالان محیط زیست در دو شهرستان مریوان و بانه می باشد که 385 نفر از طریق فرمول آماری کوکران و به شیوۀ نمونه گیری احتمالی طبقه ای متناسب با حجم، جهت گردآوری اطلاعات انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساختۀ مبتنی بر بخش کیفی این تحقیق می باشد و نرم افزار تجزیه و تحلیل اطلاعات نرم افزار SPSS است. نتایج حاصل از آزمون همبستگی r پیرسون نشان داد که همبستگی بین تمامی متغیرهای مستقل پژوهش شامل نگرش به فعالیت محیط زیستی به مثابۀ امر سیاسی، نگرش به فعالیت محیط زیستی به مثابۀ، امر زیبایی شناختی، نگرش به فعالیت محیط زیستی به مثابۀ امر اقتصادی، نگرش به فعالیت محیط زیستی به مثابۀ امر مذهبی و نگرش به فعالیت محیط زیستی به مثابۀ امر بهداشتی، با متغیر فعالیت محیط زیستی در سطح معناداری کوچکتر از 01/0 از نظر آماری مورد تأیید واقع شد. همچنین، نتایج حاصل از تحلیل رگرسیونی چند متغیر حاکی از آن است که متغیرهای مستقل حاضر در مدل رگرسیونی، توانسته اند 4/65 درصد از تغییرات متغیر فعالیت های محیط زیستی را تبیین و پیشبینی نمایند. در این میان، متغیر فعالیت محیط زیست به مثابۀ امری زیبایی شناختی بیشترین تأثیر را بر متغیر وابسته داشته است.
خانم مریم وهاب، دکتر مهرداد نوابخش، دکتر سروش فتحی،
دوره 11، شماره 4 - ( 2-1402 )
چکیده
در این مطالعه به دنبال تبیین جامعه شناختی روی آوری زنان به مدیریت بدن و عوامل اجتماعی- فرهنگی مؤثر بر آن هستیم. گروه هدف این مطالعه، زنان مناطق 1 و 17 شهر تهران بوده است. در روش تحقیق حاضر، از روش کمی- پیمایشی بهره برده شد. بر این اساس، با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، تعداد 384 نفر به عنوان حجم نمونه از میان جمعیت دو منطقۀ 1 و 17 انتخاب شدند که با استفاده از پرسشنامه، اطلاعات لازم جمع آوری شد. یافته های بدست آمده نشان دادند متغیرهای جمعیت شناختی و عوامل اجتماعی با متغیرهایی چون (تعاملات اجتماعی برابر 0911/0، پایگاه اجتماعی اقتصادی برابر 189/0، مصرفگرایی برابر با 126/0) و عوامل فرهنگی با متغیری مانند (گروه های مرجع برابر 116/0 ) با مدیریت بدن در ارتباط است. تعریف دوباره از زیبایی و تغییر دیدگاه و نگرش و ایجاد رویکرد جدید در باز تعریف مدیریت بدن ضروری به نظر میرسد.
آقای محمدعلی امیرپورسعید، دکتر محمود شارع پور، دکتر صدیقه لطفی،
دوره 11، شماره 4 - ( 2-1402 )
چکیده
افزایش سرمایۀ اجتماعی در دراز مدت اثرات مهمی بر ذهنیت ساکنین محله، اعتماد متقابل، همبستگی، مشارکت در امور محله و... می گذارد و زمانی که این مهم محقق شود، به تبع آن کیفیت زندگی در آن محله، رو به رشد خواهد بود و در بعد ذهنی و عینی باعث تقویت کیفیت زندگی در بین اهالی آن محله خواهیم بود. در همین راستا در پژوهش حاضر تلاش شد تا با رویکردی جامعه شناختی و با روش پیمایش، به سنجش میزان سرمایۀ اجتماعی و سطح کیفیت زندگی در بین ساکنین محله های شهر رفسنجان پرداخته شود و در نهایت بررسی تأثیر سرمایۀ اجتماعی بر روی کیفیت زندگی آنان را مورد مطالعه و بررسی قرار دهیم. در این پژوهش، تمامی ساکنین 18 سال به بالا جزء جمعیت آماری قرار گرفتند و از بین آنها طبق فرمول کوکران، تعداد 383 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای متناسب با حجم انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامۀ محقق ساخته بوده است و توصیف و تحیل داده ها توسط نرم افزار Spss انجام شده است. نتایج یافته های پژوهش نشان می دهد تفاوت معناداری بین زنان و مردان از لحاظ میزان سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی وجود ندارد.، امّا تفاوت معناداری بین گروه های درآمدی و میزان سرمایۀ اجتماعی و کیفیت زندگی آنها وجود دارد. همچنین بین مدت زمان های مختلف سکونت افراد و میزان سرمایۀ اجتماعی و کیفیت زندگی آنها نیز تفاوت معناداری وجود دارد. نتایج بررسی رگرسیون چندگانه نشان می دهد که 508/0 بین متغیرهای تحقیق همبستگی وجود دارد. همچنین حدود 25 درصد از تغییرات متغیر وابسته توسط متغیر سرمایۀ اجتماعی پیش بینی می شود و اعتماد در بین مؤلفه های سرمایۀ اجتماعی، بیشترین تأثیر را بر روی کیفیت زندگی ساکنین محلات شهر دارد.
آقای سعید رجبی، دکتر سوده مقصودی،
دوره 11، شماره 4 - ( 2-1402 )
چکیده
در این مطالعه، به بررسی رابطۀ سبک فرزندپروری و سلامت روان با آمادگی به اعتیاد دانش آموزان شهر کرمان پرداخته شده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی است و جامعۀ آماری شامل تمام دانش آموزان دختر و پسر دورۀ متوسطۀ دوم ناحیۀ 2 شهر کرمان در سال 1400-1401بود. با استفاده از فرمول کوکران، 360 دانش آموز دختر و پسر انتخاب شد. روش نمونه گیری در تحقیق حاضر براساس نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انجام گرفت. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامۀ آمادگی به اعتیاد، شیوه های فرزندپروری و سلامت روانی و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار Spss24 استفاده شد. یافته ها نشان داد که میزان سلامت روان بر حسب جنسیت تفاوت معناداری را نشان می دهد و با توجه به میانگین به دست آمده، پسرها از سلامت روان پایین تری نسبت به دختران برخوردارند (05/0p<). بین سبک های فرزندپروری و سلامت روان دانش آموزان دختر و پسر با آمادگی به اعتیاد، رابطۀ معنی داری وجود دارد (05/0p<). همچنین در بررسی پیش بینی تأثیر عوامل مستقل بر آمادگی به اعتیاد در دانش آموزان دختر و پسر مشخص شد که متغیر افکار پارانوییدی، مهم ترین متغیر اثرگذار بر آمادگی به اعتیاد در هر دو گروه از دانش آموزان بود.
دکتر مصطفی خسروی،
دوره 12، شماره 1 - ( 4-1402 )
چکیده
هدف این پژوهش بررسی رابطۀ نوگرایی و تغییر رفتار دختران می باشد. پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی است که به روش پیمایشی انجام گردید. جامعۀ آماری تحقیق را تمامی دانشجویان دختر دورۀ کارشناسی دانشگاه پیام نور استان گلستان تشکیل می‌دهند که تعداد آنها 3923 دختر می باشد که براساس فرمول کوکران، 241 نفر بصورت طبقه ای نسبتی و تصادفی انتخاب شدند .ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامۀ محقق ساخته بود که پایایی پرسشنامه در حد قابل قبول به دست آمد. تحلیل داده ها در دو سطح توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزارSPSS وAMOS انجام شد. یافته ها نشان داد که مسیر متغیر نوگرایی و تغییر رفتار در سطح اطمینان 99 درصد (b= 0/58 , p≤0/01) معنادار است. بر این اساس، می توان نتیجه گیری کرد با رشد مؤلفه های نوگرایی در جامعه، شاهد افزایش تغییرات رفتار دختران دانشجو می باشیم.
اسماعیل دویران،
دوره 12، شماره 1 - ( 4-1402 )
چکیده
سرمایۀ اجتماعی، مفهومی پرکاربرد با ساختاری بسیار گسترده است که خمیرمایۀ اصلی آن ایجاد همبستگی و وفاق اجتماعی برای توسعه در ابعاد مختلف سرزمینی است. اعتماد، شکل‌دهنده و مشارکت و انسجام، نتیجۀ سرمایۀ اجتماعی است. این پژوهش، به شیوۀ تبیینی با ماهیت کاربردی منطبق بر رویکرد تطبیقی به بررسی سرمایۀ اجتماعی دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان شمال غرب کشور پرداخته است. شیوۀ گردآوری داده‌ها مبتنی بر روش میدانی و منطبق بر پرسشنامه بوده است که چهار بعد اعتماد، مشارکت، انسجام و آگاهی اجتماعی را بررسی نموده است. جامعۀ آماری دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان پردیس‌های استان‌های زنجان، اردبیل، آذربایجان شرقی و غربی می‌باشد که از حدود 10500 دانشجو، حجم نمونه‌ای مطابق با 370 دانشجو (با استفاده از روش کوکران) با توزیع تصادفی برای مطالعه انتخاب شدند. شیوۀ تحلیل داده‌ها در قالب مدل رادار تمرکز، تی تک نمونه ای، مدل تعقیبی زوجی مبتنی بر روش شفه و فریدمن بوده است. یافته‌ها نشان میدهد میزان سرمایۀ اجتماعی دانشجویان در پردیس‌های دانشگاه فرهنگیان شمال غرب کشور در حد متوسط بوده است که بر اساس آزمون تی تک نمونه‌ای و مدل تعقیبی شفه با ضریب اطمینان 95 درصد و سطح معناداری کمتر از 05/0 تفاوت معنادار با شدت ضعیف وجود دارد. یافته‌ها نشان میدهد شاخص آگاهی اجتماعی با رتبۀ 63/3 در بالاترین سطح مطلوبیت قرار گرفته است و دانشگاه فرهنگیان استان آذربایجان غربی با رتبۀ 24/3 دارای بالاترین میزان سرمایۀ اجتماعی در مقایسه با سایر استان‌های مورد مطالعه می‌باشد.
دکتر محمدحسین سرائی، دکتر رضا احمدی،
دوره 12، شماره 1 - ( 4-1402 )
چکیده
چشم انداز، به‌عنوان یک بازنمایی، یک روش خاص برای دیدن است. چشم‌انداز تنها ایدئولوژی نیست، بلکه ایدئولوژی بصری و یک رابطۀ قدرت است؛ اِعمال نظمی که در آن، یکی از روش‌های غالب مشاهده، جایگزین همۀ راه‌های دیدن می‌شود. هدف این مقاله، بررسی چگونگی بهره‌گیری از بیلبوردها و یادمان‌های تصویری برای ارائۀ گفتمان‌ها و تصویرسازی مورد نظر حاکمیت محلی در چشم‌انداز شهری دزفول است. برای دستیابی به این هدف ما تمامی بیلبوردها و یادمان‌های تصویری شهر را مورد بررسی نشانه شناختی و بازنمایانه قرار دادیم؛ سپس موارد مورد مطالعه را از نظر الگوهای تصویرشناختی دسته‌بندی کردیم و مشخصات هرکدام از آنها را مورد بررسی قرار دادیم تا به تصویر روشنی از چشم‌انداز نشانه شناختی و طرح‌های بازنمایانه شهر دزفول برسیم. نتایج این پژوهش نشان میدهد که با شروع جنگ و با توجه به صدمات وارده به شهر، حاکمیت محلی، ضرورت یک تصویرسازی جدیدِ مرتبط با نقش دزفول در جنگ را احساس می‌کند. پس از جنگ، تصویرسازی مرتبط با روحانیت، به شکلی جدید و کاملاً زمینه مند وارد چشم‌انداز شهری می‌شود. پس از چندین دهه تسلط این دو گفتمان، با به وجود آمدن ضرورت‌های جدید، گفتمان‌های نوظهور مانند مقاومت فرامرزی و تاریخی نیز وارد چشم‌انداز شهری دزفول شدند. در این زمینه می توان استدلال کرد که شهرهایی همانند دزفول، دست به‌نوعی بازاریابی سیاسی-ایدئولوژیک می‌زنند تا نقش خود را در گفتمان حاکم و حوادث کلیدی آن، به شکلی مهم‌تر و کلیدی‌تر نشان دهند.
داریوش احمدیان، نورمحمد رضائی،
دوره 12، شماره 1 - ( 4-1402 )
چکیده
پژوهش حاضر با هدف درک تأثیر نقش عوامل روانی- اجتماعی بر شکاف بین نگرش و رفتار زیست محیطی در شهر کرمانشاه و با روش پیمایش صورت گرفته است. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه بوده است. یافته ها نشان میدهد که میانگین متغیر ارزش های زیست محیطی شهروندان، متوسط؛ اثربخشی شخصی، متوسط رو به پایین و متغیر احساس تعلق مکانی شهروندان، متوسط رو به بالا می باشد. نتایج آزمون فرضیات نشان داد که بین این متغیرها و متغیر وابستۀ تحقیق (شکاف بین نگرش- رفتار ) همبستگی و رابطۀ آماری معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج یافته ها حاکی از توانایی تبیین ۱۱ درصدی متغیرهای مستقل؛ نسبت به واریانس متغیر نگرش-رفتار را دارند. به صورت کلی می توان نتیجه گرفت که هر چند متغیرهای فوق همبستگی معنی داری با شکاف بین نگرش و رفتار زیست محیطی نشان دادند؛ اما نباید از دیگر مفاهیم و سازه ها که در مدل های مختلف ارائه شده اند، غافل بود و باید تحقیقات گسترده ای در این زمینه صورت گیرد تا به یک مدل کلی، جامع و با سازه های بیشتر برای تبیین این شکاف دست یابیم.
شهریار جلیلی،
دوره 12، شماره 1 - ( 4-1402 )
چکیده
با اینکه موضوع "مذهب" در آموزش عمومی، توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده است، جایگاه آن در آموزش زبان انگلیسی، به عنوان زبان دوم، مدت‌ها مورد بحث بوده است. به تازگی، تأثیر باورهای مذهبی در حرفۀ آموزش زبان انگلیسی به یادگیرندگان غیرانگلیسی زبان به روشنی مشاهده شده است. با این وجود، با مرور ادبیات در حوزۀ آموزش زبان انگلیسی پی می بریم که مطالعات غالبا به بررسی ارتباطات بین مسیحیت و آموزش زبان انگلیسی پرداخته است. رابطۀ بین ادیان دیگر مانند اسلام و آموزش زبان انگلیسی بسیار کمتر مورد توجه قرار گرفته است. لذا این مطالعۀ کیفی تلاشی است برای پر کردن این شکاف علمی. این تحقیق، با هدف بررسی رابطۀ دین مبین اسلام و شکل گیری هویت حرفه‌ای معلم های مسلمان زبان انگلیسی در ایران انجام گرفت. برای انجام این امر، تعداد ده معلم مسلمان به عنوان شرکت کنندگان در تحقیق به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب گردیدند. از این تعداد، شش نفر مرد و چهار نفر خانم بودند. با بهره‌گیری از مصاحبه های عمیق، به عنوان منبع اصلی جمع آوری داده‌ها و پیروی از اصول رویکرد تحلیل محتوای استنتاجی، این مطالعه نشان داد که اسلام به سه نحو مهم در هویت حرفه‌ای شرکت‌کنندگان مرتبط بوده است: : (1) تقویت آرامش روحی و ذهنی (2) بهبود رابطۀ معلم و دانش‌آموز و (3) تقویت ارزش‌های مذهبی دانش‌آموزان. در نهایت، پیامدهای نظری و آموزشی این مطالعه و همچنین جهت‌های تحقیقات آتی ارایه گردید.
