---

هدف از نگارش مقاله­ی حاضر تبیین نظری و تجربی رابطه­ی دینداری و خودشکوفایی است. این مطالعه از نوع پیمایشی است و جمعیت آماری آن را دانشجویان دانشگاه یزد در سال تحصیلی 93-1392 تشکیل ­دادند. اطلاعات مورد نیاز برای سنجه­های دینداری و خودشکوفایی با پرسش­نامه از یک نمونه­ی 260 نفری که بر اساس فرمول کوکران تعیین و به روش طبقه­ای متناسب انتخاب شدند، به دست آمد. آزمون­های اعتبار و پایایی مؤیّد اعتبار و پایایی بالای سنجه­ها بود. بر اساس یافته­های تحقیق میزان دینداری و خودشکوفایی زنان بیش­تر از مردان بوده است. از نظر آماری دینداری تأثیر مستقیم و معناداری بر خودشکوفایی است، در میان ابعاد دینداری بعد پیامدی قوی‌ترین رابطه را با متغیّر خودشکوفایی داشت. البته دو بعد عاطفی و مناسکی رابطه­ی معناداری با خودشکوفایی نداشتند. هم­چنین برای تبیین ارتباط میان دو متغیّر از الگوسازی معادلات ساختاری (SEM) استفاده شد که ضریب تأثیر 21/0 نشانه­ی رابطه­ی مستقیم این دو متغیّر است.

---

مواجهه با مرگ‌های غیرمنتظرۀ از سخت‌ترین مواجهات بشر در طول تاریخ قلمداد می‌شود. در چند سال اخیر، فضای مجازی پویایی‌های مربوط به این مواجهه را تحت‌تاثیر قرار داده است و اکثر داغدیدگان علاوه بر فضای واقعی، در فضای مجازی هم با متوفی و سایر افراد در مورد فقدان‌شان برهم‌کنش دارند. برهمین‌اساس این مطالعه به منظور کشف فرایند حضور داغدیدگان در فضای مجازی و دستیابی به فهمی عمیق از نقش فضای مجازی در زندگی داغدیدگان، براساس رویکرد کیفی و نظریۀ زمینه‌ای طراحی شد. داده‌های مورد نیاز با استفاده از مصاحبه‌های عمیق از زنان داغدیده یزدی  که حداقل چهار ماه و حداکثر چهار سال از فوت عزیز/عزیزانشان می‌گذشت، گردآوری شد. سپس داده‌ها طی سه فرایند کدگذاری باز، محوری و گزینشی مفهوم‌پردازی و تجزیه و تحلیل شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که پدیده مرکزی پروفایل‌های داغدیده است. پروفایل‌های داغدیده رخداد فقدان و یادبودهای مجازی را بازنمایی می‌کنند. در مواجهه با پروفایل‌های داغدیده، داغدیدگان با اتخاذ استراتژی‌هایی چون سوگ‌پایی و واسازی معاشرت‌های مجازی، پیامدهایی را تجربه و درک می‌کنند. در این مسیر آنها در نهایت به بازاندیشی فقدان در فضای مجازی می‌پردازند.