19 نتیجه برای خانواده
مریم رفعت جاه، فاطمه خیرخواه،
دوره 1، شماره 2 - ( 8-1391 )
چکیده
در فرهنگ
ایرانی، فعالیت اقتصادی زنان ضروری دانسته نمی شود، زیرا مرد نانآور خانواده به
شمار میآید. از طرف دیگر تواناییهای زنان به فعالیتهای خانگی محدود نمیشود و این قابلیت را دارند که در عرصهی
اجتماع نیز به فعالیت بپردازند و اشتغال برای آنان صرفنظر از استقلال مالی، دارای
اهمیت اجتماعی و روانشناختی است. به علاوه دستیابی به توسعهی پایدارمستلزم
مشارکت همهی آحاد مردم است. از این رو در پژوهش حاضر بر آن شدیم که با بهرهگیری
از تجربه و تخصص مدیران اجرایی سازمانها، موانع و مشکلات اشتغال زنان را شناسایی
و راهکارها و شرایط مناسب برای اشتغال بهینه زن ایرانی معرفی کنیم. این مدیران بهگونهی
هدفمند از میان مدیران شاغل در سازمانهای شهر تهران انتخاب شدند. روش تحقیق
ترکیبی(کمّی و کیفی) بوده و دادهها با پرسشنامه و مصاحبه گردآوری شده است. بر
اساس یافتهها همهی مدیران به اهمیت اقتصادی، اجتماعی و روانشناختی اشتغال زنان
باور داشتند. اما زنان بر ضرورت اقتصادی و مردان بر ضرورت اجتماعی اشتغال زن تأکید
بیشتری داشتند. همچنین نظر غالب مدیران اعم از زن و مرد این بود که اشتغال زنان
هم خود آنان و هم جامعه را منتفع میسازد، از این رو شایسته است موانع ساختاری و
فرهنگی اشتغال آنان رفع و شرایط مناسب برای اشتغال بهینهی آنان فراهم شود.
>
علی شادمان قادی، شاه عصمت ا... شاه نظر،
دوره 2، شماره 3 - ( 11-1392 )
چکیده
یکی از دغدغه های همهی دولتها
و ملتها، حفظ هویت ملی است. دوام و بقای میراث فرهنگی، تاریخی و همچنین گام نهادن در راه توسعه ی همه جانبه
در گرو ساخت همساز و یکپارچه اجتماعی است.
درک متقن و عمیق منابع هویت ملی نیل به هدف یاد شده را مقدور میسازد. در همین
زمینه بررسی ظرفیت نهاد خانواده در تقویت هویت ملی مطمح نظر قرار گرفت. در این
زمینه برای تحقیق میدانی، دانشجویان دانشگاه آموزگاری شهردوشنبه تاجیکستان انتخاب
شدند. (البته انجام پژوهشهای مشابه برای سنجش دیگر منابع جامعه پذیری از جمله
نهاد فرهنگی، نهاد دین، نهاد سیاست و... در جای خود میتواند مؤثر باشد که زحمت
پژوهشگران دیگر را میطلبد). تحقیق پیش رو با استفاده از ابزار پرسشنامه از 373
نفر از دانشجویان دانشگاه مذکور (با بهره گیری از فرمول کوکران) به صورت تصادفی
برگزیده و اطلاعات توسط محقق جمع آوری گردید. پس از آن با بهره گیری از نرم افزار spss دادهها تجزیه و تحلیل شد. در پایان
نتایج به همراه پیشنهادها ارائه شده است.
حسین محمودیان، د ترکاشوند مرادآبادی،
دوره 2، شماره 4 - ( 2-1393 )
چکیده
خانواده بهعنوان یک نهاد اجتماعی تحولات زیادی را در دههای
گذشته تجربه کرده است. این تحولات وضعیت همهی افراد خانواده مخصوصاً فرزندان را
دگرگون کرده است. این مقاله بر آن است تا با استفاده از دادههای پیمایش گذران
وقتِ که در سالهای 1387 و 1388 در زمینه خانوارهای شهری ایران انجام شده است، به
بررسی أثر اشتغال مادر بر کسب سرمایهی انسانی فرزندان 15 تا 19 ساله بپردازد.
نتایج نشان داد که فرزندان مادران شاغل، مدّت زمان بیشتری را به کسب سرمایهی انسانی
می‌پردازند؛ چرا که درآمد حاصله از کار مادر منبع خوبی برای سرمایه‌گذاری در
سرمایهی انسانی فرزندان است. این نتایج منطبق با مطالعات پیشین بوده است. در
بررسی بیشتر نتایج، نشان داده شد اثر اشتغال مادر با اثر میزان تحصیلات وی پیوند
میخورد. اکثر مادران شاغل دارای تحصیلات نسبتاً بالایی بودند. اشتغال و سواد مادر
در تعامل با همدیگر تأثیر مضاعفی را بر سرمایهی انسانی فرزند اعمال میکند.
بررسی رتبهی شغلی و مقدار زمان کار مزدی مادران شاغل نیز اثر مثبت درآمد حاصله از
اشتغال بر کسب سرمایهی انسانی فرزندان را نمایان ساخته است.
محمود شارع پور، فاطمه آرمان،
دوره 3، شماره 1 - ( 5-1393 )
چکیده
سرمایهی اجتماعی یکی از انواع سرمایهی فرد در کنار سرمایهی اقتصادی و سرمایهی فرهنگی محسوب میشود که فرد از طریق آن به منابع و حمایتهای موجود در گروههای مختلف و جامعه دسترسی مییابد. هدف اصلی این پژوهش، مطالعهی سطوح مختلف سرمایهی اجتماعی زنان و مردان در تهران است. فرض بر این است که زنان و مردان به دلیل تفاوتهای فرهنگی و اجتماعی و به دلیل نابرابریهای جنسیتی، دارای سرمایهی اجتماعی متفاوت هستند. این پژوهش به تحلیل ثانویهی دادههای جمع آوری شده در شهر تهران پرداخته که این دادهها در مرداد و شهریور 1387 از سوی دانشگاه علوم پزشکی ایران، سازمان بهداشت جهانی، شهرداری تهران و جهاد دانشگاهی در سطح کلیهمحلات شهر تهران در قالب پروژهی «ابزار ارزیابی و پاسخ گویی عدالت در حوزهی سلامت شهری» جمع آوری شده است. تعداد نمونهی این پژوهش بالغ بر 20670 نفر از شهروندان بالای 18 سال ساکن شهر تهران است. نتایج پژوهش حاکی از این است که از لحاظ میانگین سرمایهی اجتماعی خانواده و خویشاوندان در میان زنان و مردان تفاوت معنیداری وجود ندارد؛ در حالی که از نظر میانگین سرمایهی اجتماعی دوستان، محله و سرمایهی اجتماعی کل میان مردان و زنان تفاوت معنیداری وجود داشت. بدین معنی که مردان از میانگین سرمایهی اجتماعی دوستان، محله و کل بیشتری نسبت به زنان برخوردار بودند.
طلعت اله یاری، نامدار حسینی،
دوره 3، شماره 1 - ( 5-1393 )
چکیده
هدف از انجام این پژوهش کسب شناخت در بارهی تأثیر عملکرد خانواده بر میزان بروز رفتارهای خرابکارنه در دانش آموزان دبیرستانی شهر جوانرود از توابع استان کرمانشاه بوده است. روش تحقیق توصیفی همبستگی از نوع میدانی (پیمایشی) است. جمعیت آماری را کلیهی دانش آموزان دختر و پسر دورهی اول، دوم و سوم دبیرستان در شهر جوانرود استان کرمانشاه تشکیل میدهد و با استفاده از فرمول کوکران تعداد 357 نفر از آنان به عنوان حجم نمونه با استفاده از روش نمونهگیری خوشه ای چند مرحلهای انتخاب شدهاند. ابزار گرد آوری دادهها پرسشنامه استاندارد مک مستر برای عملکرد خانواده و پرسشنامهی محقق ساخته برای رفتارهای وندالیستی است. یافتهها نشان میدهد میان میزان کلی عمکلرد خانواده و شاخص های سه گانهی آن( ایفای نقش های خانوادگی، حل مشکل و میزان ابراز عواطف در خانواده) با متغیّر میزان بروز رفتارهای وندالیستی ارتباط معکوس وجود دارد. بر اساس نتایج تحلیل رگرسیونی، میزان حل مشکل در خانوادهی دانش آموزان با بتای 737/0-، میزان ابراز عواطف در خانواده با بتای 692/0- و میزان ایفای نقشهای خانوادگی با بتای 069/0 به ترتیب بیشترین سهم را در تبیین متغیّر وابسته رفتارهای خرابکارانه دانش آموزان دارند.
شراره مهدی‌زاده، فاطمه رضایی،
دوره 3، شماره 2 - ( 8-1393 )
چکیده
این مقاله با تأکید بر آرای گربنر، فستینگر و گیدنز، به‌دنبال بررسی رابطه‌ی میزان تماشا، نوع برنامه، نگرش به چهره و ظاهر زنان در ماهواره با مدیریت بدن و پیوند آن با رضایت از بدن، عزت نفس، نگرش خانواده و نگرش دوستان است. برای این منظور نمونهی 410 نفری از زنان جوان 18 تا 29 سال شهر تهران با استفاده از شیوه‌ی نمونهگیری خوشه‌ای سه مرحلهای انتخاب شد. روش تحقیق در این پژوهش، پیمایش و ابزار اصلی گردآوری اطلاعات در آن، پرسشنامه است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل دادهها در این اثر، حاکی از وجود رابطه‌ای معنادار و مستقیم میان میزان تماشا، نوع برنامه‌ها و نگرش به چهره و ظاهر زنان در ماهواره و مدیریت بدن است. همچنین یافتهها نشان میدهد که میان نگرش دوستان هم با رضایت و هم با مدیریت بدن رابطه دارد. عزت نفس نیز با رضایت از بدن رابطه دارد.
علی اصغر فیروزجائیان، محمد اسماعیل ریاحی، منصوره محمدی دوست،
دوره 5، شماره 3 - ( 11-1395 )
چکیده
در گذشته روند تصاعدی میزان طلاق بطور کاملا چشم گیری باعث شد که از دیگر آسیب های خانوادگی غافل شویم. یکی از این آسیب های جدی طلاق عاطفی است که مهمترین عامل از هم گسیختگی ساختار بنیادی ترین بخش جامعه، یعنی خانواده می باشد.بر این اساس مقاله ی حاضر در صدد است با تاکید بر اختلال عوامل رابطه ای درون خانوادگی (بی نظمی) به بررسی عوامل موثر بر طلاق عاطفی در شهر نوشهر بپردازد. روش تحقیق از نوع پیمایشی و ابزار سنجش آن پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری شامل کلیه زنان و مردان متأهل شهر نوشهر می باشد. حجم نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران 384 نفر برآورد شده است. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه جمع آوری گردید. نتایج تحقیق نشان داد که طلاق عاطفی با متغیرهایی چون عدم همفکری مشترک، عدم همگامی مشترک، عدم همبختی مشترک و عدم همدلی مشترک رابطه ای معنادار دارد. همچنین با توجه به مدل ساختاری ارائه شده همه این متغیرها57 درصد از تغییرات متغیر وابسته( طلاق عاطفی) را تبیین کرده اند.
یعقوب فروتن، سمیه میرزایی،
دوره 8، شماره 3 - ( 11-1398 )
چکیده
هدف اصلی تحقیق حاضر این است تا برخی از مهمترین زمینه های فرهنگی-جمعیت شناختی مرتبط با اعتماد اجتماعی را مورد مطالعه و بررسی قرار دهد. در این تحقیق، بمنظور شناخت بهتر و فهم دقیقتر موضوع اعتماد اجتماعی، آن را در سه عرصه و لایه عمده اعم از عرصه خانواده یا اعتماد به والدین و فرزندان، عرصه اجتماع یا اعتماد به بستگان و دوستان، و عرصه مدیریت و سیاست یا اعتماد به مدیران و مسئولان موسوم به اعتماد نهادی مورد بررسی قرار داده ایم. در مجموع، یافته های این تحقیق نشان داده است که میزان اعتماد اجتماعی در عرصه خانواده حدود 95 درصد، در عرصه اجتماع در حدود دو سوم، و در عرصه سیاست یا اعتماد نهادی نیز در حدود یک سوم می باشد. علاوه براین، یافته های این تحقیق نشان داده است که اگرچه متغیرهای جمعیت شناختی و اجتماعی فاقد تاثیرات تعیین کننده ای بر اعتماد اجتماعی در عرصه خانواده می باشند، اما دو عرصه دیگر اعتماد اجتماعی بویژه اعتماد نهادی بطور چشمگیری تحت تاثیر سه دسته تعیین کننده های اصلی مشتمل بر تعیین کننده های جمعیت شناختی مانند سن، محل سکونت، جنس و تحصیلات وهمچنین متغیرهای مرتبط با مؤلفه‌های دینداری و نگرش جنسیتی است.
لیدا هاتفی راد، مهربان پارسامهر، علی روحانی،
دوره 9، شماره 4 - ( 1-1400 )
چکیده
ساختار قدرت در خانواده در شکل‌گیری روابط مطلوب بین اعضای خانواده نقش مهمی ایفا میکند و میتواند چگونگی فرایند گفت‌وگو را جهت دهد. پژوهش حاضر برآن است ساختار قدرت را با تأکید بر چگونگی شکل‌گیری گفت‌وگو در بستر خانوادههای یزدی مورد کندوکاو قرار دهد. براساس نوع سوال پژوهش از روش‌شناسی کیفی و باتوجه به فرایندی بودن مسئله از روش نظریه زمینه‌ای استفاده شد. با استفاده از نمونهگیری نظری، 31 نفر از زوجین خانوادههای متعارف شهر یزد انتخاب شدند و با آنها مصاحبه‌های عمیق انجام شد. سپس اطلاعات گردآوری شده با استفاده از کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل شدند. در مرحله کدگذاری باز دادههای تحلیل شده در قالب 60 مقوله فرعی، 25 مقوله اصلی و یک مقوله هسته‌ای با عنوان « تبلور مردسالاری همدست در گفت‌و‌گوهای خانوادگی» ارائه گردید. سپس در مرحله کدگذاری محوری، مدل پارادایمی پژوهش و در مرحله کدگذاری گزینشی، طرحواره نظری پژوهش ارائه شد. تبیین نتایج نشان میدهد که ساختار قدرت در خانواده، هرچند همچنان در فضای عمومی جنسیت زده اعمال میشود اما با تغییراتی مواجه بوده است. این تغییرات غالباً با حرکت از مردسالاری هژمونیک به سوی مردسالاری همدست بوده و گفت‌وگوپذیری در این بستر همراه با سازش یا گذار اولیه از مردسالاری همدست می‌باشد.
خانم معصومه اسمعیلی، دکتر مجید رادفر، دکتر علی باصری،
دوره 10، شماره 1 - ( 5-1400 )
چکیده
ظهور شبکه های اجتماعی به عنوان یک فضای نوین، جذاب و فراگیر، ابعاد و ساختار جامعه را دگرگون ساخته است؛ درنتیجه هویت های پیشین را متحول و به خلق هویت های جدیدی دامن زده است. این دگرگونی ها به طور مستقیم و غیرمستقیم زندگی جوانان را تحت تأثیر قرار داده اند. مقاله ی حاضر بر آن است که شبکه های اجتماعی با هویت فرهنگی جوانان و خانواده های آنان دارای رابطه ی متقابل است. بدین منظور بر مبنای چارچوب های نظری هویت و رسانه ها و روش تحقیق نظریه ی داده بنیاد، به بررسی تأثیر شبکه های اجتماعی بر هویت فرهنگی جوانان پرداخته است. جامعه ی آماری این پژوهش، دانشجویان دانشکده ی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد تهران مرکز می باشد. نتایج این پژوهش بر اساس 52 مفهوم و 5 مقوله ی به دست آمده نشان داد که شبکه های اجتماعی به عنوان یک رشته از فرآیندهای محرکه ای هستند که به طور اساسی، نظم اجتماعی، فرهنگی، هویت، روابط افراد، خانواده ها را دگرگون و پدیده هایی همچون فردگرایی، کاهش اقتدار والدین، ازخودبیگانگی، اضطراب در حال گسترش هستند.
دکتر حسین نازک تبار، دکتر شهرام ملانیا جلودار، آقای حسین نیک اندیش،
دوره 10، شماره 2 - ( 8-1400 )
چکیده
هدف این پژوهش بررسی تأثیر سرمایهی فرهنگی و سرمایهی اجتماعی بر پایداری خانواده در بین زوجین شهر چهاردانگه بود. روش پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی بود که به روش پیمایشی انجام گردید. جامعه ی آماری زوجین ساکن در شهر چهاردانگه منطقه ی صنعتی و تجاری در نیمه ی دوم سال 99 بود. بر اساس فرمول کوکران تعداد 200 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و روش نمونهگیری تصادفی خوشه‌ای بود. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه ی محقق ساخته بود که آلفای محاسبه شده برای هریک از متغیرها بالاتر از 70/0 و پایایی پرسشنامه در حد قابل قبول به دست آمد. تحلیل دادهها در دو سطح توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزارSPSS نسخه ی 24 انجام شد. نتایج نشان داد که سرمایهی اجتماعی و هریک از ابعاد آن شامل میزان اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و شبکه‌های اجتماعی و همچنین سرمایهی فرهنگی و هر یک از ابعاد آن شامل سرمایهی فرهنگی تجسم یافته، سرمایهی فرهنگی عینیت یافته و سرمایهی فرهنگی نهادینه شده بر پایداری خانواده در بین زوجین شهر چهاردانگه تأثیر معنادار مثبتی داشته‌اند. به طوریکه سرمایهی اجتماعی و سرمایهی فرهنگی با ابعادشان توانسته‌‌اند 82 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین نمایند. اما نتایج نشان داد که جنسیت تفاوت معناداری در پایداری خانواده نداشته است.
خانم زهرا شاهدادی، دکتر سوده مقصودی،
دوره 10، شماره 3 - ( 10-1400 )
چکیده
هدف اصلی مقاله بررسی عوامل جامعه‌شناختی مؤثر بر طلاق عاطفی در آموزگاران متأهل شهر سیرجان در دوران همه‌گیری کووید-19 می‌باشد. روش پژوهش کمیّ-توصیفی و تکنیک استفاده شده پرسشنامه بود. جامعۀ آماری، به دلیل اهمیت موضوع زوجینی هستند که در بخش آموزش و پرورش مشغول به کار هستند. تعداد این افراد بر اساس آمار سازمان آموزش و پرورش سیرجان 3000 نفر می‌باشد که بر اساس فرمول کوکران 321 نفر به‌صورت تصادفی انتخاب شدند. در تجزیه‌وتحلیل دادهها آمار توصیفی و استنباطی و نرم‌افزارهای SPSS و Amos 18 مورد استفاده قرار گرفت. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که از بین متغیرهای اثرگذار بر طلاق عاطفی بیشترین میانگین به رضایت جنسی و کمترین میانگین به فرسودگی شغلی اختصاص داشت. متغیرهای رضایت جنسی، یگانگی زوجین بعد از کرونا، ساختار دموکراتیک قدرت در خانواده، سرمایۀ اجتماعی (شناختی درون‌گروهی) اثر معنادار و معکوسی بر طلاق عاطفی دارند. 92 درصد از واریانس متغیر طلاق عاطفی توسط متغیرهای مذکور قابل تبیین بود. همچنین نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین میانگین طلاق عاطفی زوجین از لحاظ تعداد فرزندان وجود دارد.
دکتر اسفندیار غفاری نسب، آقای سیدابراهیم مساوات، آقای محمدعلی قاسمی نژاد،
دوره 10، شماره 3 - ( 10-1400 )
چکیده
این پژوهش به مطالعۀ کیفی خشونت علیه زنان با تأکید بر جامعه پذیری جنسیتی در خانواده پرداخته است. پس از مرور تحقیقات صورت گرفته شده و گذری بر نظریات موجود، با استفاده از مصاحبۀ گروه متمرکز، دادههای خام از میان 15 زنی که خشونت از سوی همسر را تجربه کرده بودند، جمع آوری شد و بر مبنای نظریۀ زمینه‌ای تحلیل دادههای موجود صورت گرفت. بر اساس کدگذاری‌های صورت گرفته ابتدا 42 مفهوم استخراج شد. در مرحلۀ بعد این مفاهیم به 11 مقولۀ عمده تقسیم شدند و نهایتاً بر مبنای مقوله‌ها و اطلاعاتی که به دست آمد، مقوله هسته «قدرت مردمحور در خانواده» استخراج گردید و مدل پارادایمی پژوهش ارائه شد. به طور کلی باید گفت بر اساس نظر شرکت کنندگان در مصاحبۀ متمرکز، ساختار قدرت در خانواده و منابعی که مردان در مقایسه با زنان در اختیار دارند، شرایطی را فراهم میکند که مردان نسبت به زنان خشونت روا دارند و از سوی دیگر زنان از آنجا که منابع کمتری در دست دارند، ناگزیر می شوند که خشونت را بپذیرند و این امر در نهاد خانواده بازتولید میشود.
رحمان باقری، جعفر کردزنگنه، محبوبه عنانهاد،
دوره 10، شماره 4 - ( 2-1401 )
چکیده
امروزه پدیدۀ نگهداری حیوانات خانگی، دلبستگی و همزیستی با آنها به عنوان مسئله ای نوپدید در جامعه ایران روند صعودی دارد. نوشتار حاضر با هدف مطالعه و تحلیل جامعه شناختی پدیده نگهداری از حیوانات خانگی در بین شهروندان اهوازی در سال 1400 صورت گرفته است. در این پژوهش کیفی از روش پدیدارشناسی تفسیری، نمونه گیری هدفمند و تکنیک مصاحبه عمیق و نیمه عمیق با 17 شهروند اهوازی برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. همۀ مصاحبه ها ضبط و بلافاصله پیاده سازی شدند و با رویکرد تفسیری (تحلیل تماتیک) تحلیل شد. یافته های پژوهش که حاصل استخراج از مصاحبه هاست، شامل 80 عبارت معنایی، 38 مفهوم پایه و 9 مقولۀ اصلیِ «ایجاد سبک دلبستگی ایمن»، «افزایش عشق و علاقه، شادمانی»، «شکل گیری خانواده بین گونه ای»، «افزایش ارتباطات اجتماعی و شخصیتی»، «تأثیر قدرتمند رسانه ها و بلاگرها در بازاندیشی فرهنگ مدرن»، «تضعیف باورها و اعتقادات مذهبی»، «به رسمیت نشناختن حیوانات خانگی»، «شرایط نامطلوب اقتصادی و آینده مالی» و «تضعیف سرمایه اجتماعی» است. براساس یافته ها، نگهداری از حیوانات خانگی پاسخی مناسب به مشکل تنهایی و پر کردن فراغت صاحبان آنهاست. شرایط اجتماعی جدید از جمله دگرگونی سبک زندگی و در دسترس قرارگیری تکنولوژی، موجب شده برخی شهروندان به تعامل با غیرهمنوع علاقه نشان دهند. در آخر، پیشنهادهایی متناسب با ظرفیت های موجود ارائه شد.
الهی محمدعلی الهی چورن، - محمد تقی حیدری، - سعید محرمی،
دوره 11، شماره 2 - ( 7-1401 )
چکیده
افزایش سن ازدواج، معضل و آسیبی است که اگر پایش نشود، افسردگی، کاهش امید به زندگی و فعالیت سازنده در کشور رخ میدهد. هدف این تحقیق، بررسی مهم ترین عوامل مؤثر در تأخیر سن ازدواج در شهر نوشهر می باشد. نوع تحقیق، کابردی و روش توصیفی- تحلیلی است. جهت گردآوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. جامعۀ آماری تحقیق خانوارهای شهر نوشهر می باشند که طبق فرمول کوکران، تعداد نمونه 384 نفر از طریق نمونه گیری تصادفی ساده مورد پرسشگری قرار گرفتند. روایی پرسشنامه با کمک 10 نفر از اساتید حوزۀ فرهنگی شهر مورد تایید قرار گرفت و پرسشنامۀ نهایی تنظیم گردید. سطح پایایی پرسشنامۀ تحقیق با استفاده از روش آلفای کرونباخ 74/0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون تحلیل عاملی اکتشافی) استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که نتیجۀ حاصل از تقلیل 29 متغیر، 3 عامل بوده است که عبارتند از: عامل اقتصادی، عامل اجتماعی و عامل فرهنگی که در این میان، عامل اقتصادی با مقدار 69/8 درصد، به تنهایی قادر است 39/15 درصد واریانس را تبیین کند و این امررابطۀ بین عوامل اقتصادی و افزایش سن ازدواج را تأیید میکند؛ درنتیجه هرچه شرایط اقتصادی و مادی جوانان، بهعنوان بسترهای بنیادی برای ازدواج، مهیا باشد، تمایل ایشان به تشکیل زندگی مشترک بیشتر میشود.
خانم سمیرامیس شاه اسماعیلی، دکتر تقی آزاد ارمکی، دکتر فرح ترکمان،
دوره 11، شماره 3 - ( 11-1401 )
چکیده
تحولات بنیادین چند دهۀ اخیر منجر به ظهور مفاهیم و چشم اندازهای متفاوتی در مورد خانواده شده است. نور تابانیدن بر مسیر مطالعات نظری خانواده و سنخ شناسی آن می تواند به صورت بندی دقیق تری از تغییرات میدان منجر شود؛ لذا این مطالعه با اتکا به مرور و مفصلبندی نظریه ها، جمع بندی ای را در قالب دو سنخ اصلی طبیعت گرا و برساخت گرا ارائه داده است که در یک افق عمومی تر، منازعه بر سر موقعیت خانواده و آیندۀ آن را بررسی کند و منطق نظری تحلیل های موجود را روشن نماید. سنت پژوهش در این مطالعه از نوع کیفی و رویکرد نظری سنخ شناسی با روش تحلیل مضمون و با تکنیک مقوله بندی است.خوانش نظری خانواده، ذیل سنخ طبیعت گرا به ظهورگونۀ دوقطبی فروپاشی-تداوم انجامیده است و خوانش فضای مفهومی خانواده ذیل سنخ برساخت گرا به تعریفی بدیل و دربرگیرندۀ انواع ادراکات از خانواده را شامل شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد در حالیکه سنخ طبیعت گرا در جامعه شناسی خانواده، به آسیب شناسی می پردازد، سنخ برساخت گرا، امکان مواجهه با تحولات خانواده را به مثابۀ تغییر سبک زندگی ممکن کرده است که امکان هایی برای بازگشت نظری به خانواده است.
پیمان آرامش صدیق، سید عبدالمجید بحرینیان، احمد منصوری،
دوره 12، شماره 3 - ( 12-1402 )
چکیده
بنا بر اعلام سازمان بهداشت جهانی، عوامل اجتماعی-روانی تأثیر 85 درصدی بر سلامت دارد. بیماری، نتیجۀ تعامل عوامل سه گانۀ جامعه شناختی، روانشناختی و زیستی است. این مطالعه در زمینۀ بررسی عوامل اجتماعی و روانشناختی، به عنوان زمینۀ ابتلای بیماران مبتلا به آرتریت روماتویید است. هدف اصلی این پژوهش، شناخت عوامل جامعه شناختی و عوامل روانشناختی در ایجاد زمینۀ ابتلای بیماران به آرتریت روماتویید است. روش پژوهش حاضر، توصیفی-تحلیلی از نوع علی- مقایسه ای و پس رویدادی است. جهت تحلیل متغیرهای جامعه شناسی از آزمون همبستگی پیرسون، رگرسیون چند متغیره و آنالیز واریانس استفاده گردید. جامعۀآماری این تحقیق، 127 نفر از بیماران زن مبتلا به آرتریت روماتوئید کلینیک روماتولوژی بیمارستان امام خمینی در سالهای 1388-1400 و 127 نفر از افراد سالم هستند که پس از تشخیص گذاری روماتولوژیست، بیماران با نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار سنجش اختلالات روانشناختی، پرسشنامۀ فرم بلندطرحواره های ناسازگار یانگ و پرسشنامۀ راهبردهای مقابله ای لازاروس می باشد. پرسشنامۀ عوامل اجتماعی در تعیین متغیرهای جامعه شناختی نیز محقق ساخته است.. در تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات، از نرم افزار Spss22 استفاده گردید. مطابق نتایج آزمون رگرسیون چند متغیره، شش متغیر اجتماعی 1 . طبقۀ اقتصادی پایین 2.سبک زندگی 3. آسیب خانوادۀ بالا 4 . حمایت عاطفی پایین 5. مشارکت اجتماعی پایین و 6. تحصیلات پایین، تأثیرمعنی داری بر ایجاد زمینۀ روانشناختی و زمینۀ ابتلای به بیماری آرتریت روماتویید داشتند. همچنین نتایج نشان داد که همۀ بیماران مبتلا به آرتریت روماتویید در این پژوهش، دارای طرحواره های ناسازگار اولیه و راهبردهای مقابله ای ناسازگار بودند، اما افراد سالم فاقد آن بودند.
--- رضوان اله داد، --- اعظم نژادی،
دوره 12، شماره 3 - ( 12-1402 )
چکیده
این تحقیق، پژوهشی کیفی است که به دنبال یافتن عوامل زمینه ای احساس حقارت در بین زنان مطلقۀ شهر تهران می باشد. نمونه های مورد مطالعه در پژوهش حاضر، شامل 34 زن مطلقه است که در محدودۀ سنی 21 تا 58 سال قرار دارند. در ابتدا پرسشنامۀ احساس حقارت در بین زنان مطلقه توزیع شده است و افرادی که نمرۀ بالاتر از 42 را کسب کردند، با آنها مصاحبه انجام شده است. گزاره های به دست آمده، شامل 5 مضمون اصلی و 23 مضمون فرعی و یک مضمون هسته ای است. مضامین فرعی به دست آمده شامل تحصیلات پدر و مادر، سطح فرهنگ خانواده، فشارهای اقتصادی، ابتلا به مواد مخدر یا مشروبات الکلی، فقدان والدین مقتدر، بیماری والدین، کنترل افراطی خانواده و جبران افراطی خانواده، رفتارهای معیوب اعضای خانواده، رفتارهای معیوب دیگران، کینه، خشم، پشیمانی، خودمتهم سازی، کناره جویی، ناچیزشماری، بهانه جویی، پرخاشگری، عدم ارضای نیازهای روانی از سوی والدین، عدم مهارت حل مسأله، تغییر حضانت فرزند و ترس از قضاوت های دیگران میباشند. مضامین اصلی اعم از زندگی قدرت طلبی و برتری جویی، روابط بین فردی ضعیف، تمایلات محافظتی و احساس نابسندگی و ناایمنی می باشند. مضون هسته ای این پژوهش با توجه به سؤال پژوهش تحت عنوان احساس حقارت است. با توجه به گزاره های بدست آمده، پژوهش حاضر شامل سه سنخ می باشد. سنخ اول، زنان مطلقۀ کمتر از 30 سال؛ سنخ دوم، زنان مطلقۀ بالای 30 سال و سنخ سوم، زنان مطلقۀ بالای 50 سال است. در هر یک از این سنخ ها، برخی عوامل زمینه ساز نسبت به سنخ دیگر، پررنگتر است. در سنخ اول، کنترل و جبران افراطی خانواده، رفتارهای معیوب خانواده و دیگران و ارتباط با جنس مخالف از طریق فضای مجازی در سنخ دوم، تغییر حضانت فرزند، ارتباط با جنس مخالف و شکل گیری ازدواج موقت، عدم حل مسأله و استفاده از مواد و مشروبات الکلی و در سنخ سوم، کینه، خشم، پرخاشگری و پشیمانی به دست آمده است.
خانم الهام علی هادیزاده اندوهجردی، خانم سوده مقصودی،
دوره 12، شماره 4 - ( 2-1403 )
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر عوامل سازمانی مؤثر بر تعارض کار-خانواده در کارکنان آتش‌نشانی شهر کرمان انجام گرفت. پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی و روش همبستگی می‌باشد. جامعۀ آماری این پژوهش را کلیۀ آتش‌نشانان سازمان آتش‌نشانی شهر کرمان در سال 1402 تشکیل می‌دهند که 141 نفر به صورت تصادفی و در دسترس انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل پرسشنامۀ عوامل سازمانی و تعارض نقش شغلی و خانوادگی بود. اطلاعات جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل گردیدند. نتایج تحقیق نشان داد که بین احساس گرانباری نقش با تعارض کار-خانواده، رابطۀ مستقیم و معناداری وجود دارد. همچنین، بین تعهد سازمانی، رضایت شغلی و عدالت سازمانی و تعارض کار-خانوادۀ کارکنان آتش‌نشانی، رابطۀ معکوس و معناداری مشاهده شد. در نهایت مشخص شد که مهمترین پیش‌بینی‌کنندۀ تعارض کار-خانوادۀ کارکنان آتش‌نشانی، احساس گرانباری نقش کارکنان بود. نتایج این تحقیق میتواند به عنوان الگویی در اختیار مسؤولین سازمانها و نهادهای شهر کرمان قرار گیرد تا با استفاده از آن، شرایط مطلوب سازمانی را برای کارکنان‌شان فراهم آورند و از این طریق باعث کاهش بخشی از تعارضات کار-خانواده شوند.
