هدف اصلی تحقیق حاضر ارتباط سرمایه‌ی ‌فرهنگی با اعتماد به نهادها و سازمان‌ها بوده است. روش این تحقیق کمّی و از تکنیک پیمایش استفاده شده است. حجم نمونه در این پژوهش شامل 384 نفر از جوانان14-29 سال شهر شیراز است که با روش نمونه­گیری خوشه‌ای چندمرحله­ای انتخاب شده­اند. ابزار جمع­آوری اطلاعات پرسش‌نامه و تجزیه و تحلیل اطلاعات با نرم افزار SPSS انجام شده است. هم‌چنین برای ارزیابی اعتبار و پایایی پرسش‌نامه از اعتبار صوری و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است.

در بخش آمار استنباطی این تحقیق، از رگرسیون چندمتغیّره، استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد دو متغیّر میزان تماشای ماهواره و میزان تماشای تلویزیون در تمامی مدل‌ها وارد معادله شده­اند، ولی با این تفاوت که تماشای ماهواره رابطه‌ی منفی و تماشای تلویزیون با متغیّر وابسته رابطه‌ی مثبت داشته‌اند. هم‌چنین بعد تاریخی- مذهبی و بعد علمی در بیش‌تر مدل‌ها وارد معادله شده­اند که هر دو نوع بعد رابطه‌ی مثبت با متغیّرهای وابسته را نشان می­دهند. تحصیلات فرد نیز جزء متغیّرهایی است که در بیش‌تر مدل‌ها وارد شده است اما دارای رابطه‌ی منفی با متغیّر وابسته بوده است. 

در این پژوهش سرمایه‌ی اجتماعی نسل جوان و نسل کهن سال بررسی شده است. سؤالات پژوهش عبارتند از: آیا سرمایه‌ی اجتماعی نسل جوان با نسل کهن سال تفاوت دارد؟ در­صورت پایین بودن سرمایه‌ی اجتماعی نسل جوان عوامل مؤثر بر کاهش آن کدامند؟ در این پژوهش ابعاد سرمایه‌ی اجتماعی اعتماد، مشارکت و روابط در­نظر گرفته شده است. جمعیت آماری پژوهش شهروندان نسل جوان (15 تا 25 سال) و نسل کهن سال (50 سال و بالاتر) شهر رشت است. حجم نمونه 400 نفر درنظر گرفته شد که نیمی از پرسش­نامه‌ها در میان شهروندان نسل جوان و نیمی دیگر در میان نسل کهن سال تکمیل شد. برای روایی گویه‌ها از اعتبار صوری و برای پایایی متغیّرها از آلفای کرونباخ استفاده شده است به‌طوری‌که آلفای کرونباخ تمام متغیّرها بیش از 8/0 است. روش گردآوری داده‌ها پیمایش و برای داوری فرضیات از آزمون یومن وایتنی، آزمون t و آزمون پیرسون استفاده شده است. یافته‌های تجربی نشان می‌دهد که سرمایه‌ی اجتماعی شهروندان نسل جوان از سرمایه‌ی اجتماعی شهروندان نسل کهن سال پایین‌تر است. هم‌چنین میزان استفاده از برنامه‌های ماهواره و تغییر نسل باعث کاهش سرمایه‌ی اجتماعی جوانان شده است.

مقدمه: جوانان به عنوان مهم‌ترین سرمایه‌ی انسانی نقشی اساسی در توسعه‌ی هر جامعه ایفا می‌کنند و سرمایه‌ی اجتماعی به عنوان مهم‌تریٱن مقوله در افزایش عملکرد جوانان و تعالی نقش آنان در بهسازی جامعه به شمار می‌رود. کاهش میزان سرمایه‌ی اجتماعی جوانان منجر به کم رنگ شدن نقش آنان در توسعه‌ی جامعه خواهد شد. بر این اساس اطلاع از میزان سرمایه‌ی اجتماعی جوانان می‌تواند برنامه‌ریزان اجتماعی را در رفع کاستی‌ها یاری رساند. مقاله‌ی حاضر برای پاسخ‌دادن به این سؤال محوری تنظیم شده است: میزان انواع سه‌گانه‌ی سرمایه‌ی اجتماعی جوانان استان ایلام در چه حدّی است؟ مبنای نظری مقاله، تئوری‌هایی است که سرمایه‌ی اجتماعی را در سه بُعد درون گروهی، برون‌گروهی و ارتباطی تبیین کرده‌اند. روش: روش تحقیق از نوع توصیفی کاربردی است و اطلاعات آماری با نمونه‌گیری از جامعه‌ی آماری جوانان استان و با بهره‌گیری از نمونه‌گیری مطبق متناسب با حجم جمع آوری شده است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش، نشان می‌دهد میانگین سرمایه‌ی اجتماعی جوانان استان ایلام در حدّ متوسط است. میانگین سرمایه‌ی اجتماعی دو جنس نیز تفاوت چندانی با یک‌دیگر ندارد. بیش‌ترین سطح سرمایه‌ی اجتماعی جوانان مربوط به مشارکت سیاسی، وساطت اجتماعی و کم‌ترین آن مربوط به میزان بهره‌گیری از رسانه‌های ارتباط جمعی، مشارکت انجمنی و مداخله مدنی است. رتبه‌بندی انواع سه‌گانه‌ی سرمایه‌ی اجتماعی به ترتیب میانگین نمرات کسب شده شامل: سرمایه‌ی ارتباطی، درون‌گروهی و برون‌گروهی است. میانگین هر کدام از انواع سرمایه‌ی اجتماعی نزد پاسخ‌گویان در حدّ متوسط است. بحث: میان میزان سرمایه‌ی اجتماعی پاسخ‌گویان زن و مرد تفاوت معنی‌داری مشاهده شده است هر چند که سطح معنی‌داری بیان کننده‌ی وجود تفاوت میان میزان سرمایه‌ی اجتماعی مردان (88/2) و زنان (80/2) و اختلاف میانگین به میزان 85/0 به نفع مردان است. سایر فرضیات تحقیق که داعیه‌دار وجود رابطه میان: محل سکونت (شهر- روستا)، وضعیت تأهّل، سطح تحصیلات، وضعیت اشتغال، در قید حیات بودن والدین، محل سکونت قبلی و سابقه‌ی سکونت در محله و سرمایه‌ی اجتماعی‌اند، مورد تأیید قرار نگرفتند.

سرمایه‌ی اجتماعی یکی از قابلیت‌ها و دارایی‌های مهم سازمانی است که می‌تواند به سازمان­ها در خلق و تسهیم دانش کمک بسیار و با ایجاد بستری مناسب، منابع انسانی را به دانش و مهارت کارآفرینی سازمانی مجهز کند، که یکی از راه کارهای مؤثر در جهت ارتقای عملکرد کارکنان باشد؛ از این رو هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی تأثیر سرمایه‌ی اجتماعی بر کارآفرینی سازمانی در اداره‌ی آموزش و پرورش شهرستان بابل بوده است. جامعه‌ی آماری تحقیق حاضر را دبیران مدارس راهنمایی شهرستان بابل تشکیل دادند که بالغ بر 780 نفر بوده‌اند که با استفاده از جدول مورگان 250 نفر به عنوان نمونه‌ی آماری انتخاب گردید. به این منظور پرسش‌نامه طراحی شده بعد از تأیید روایی با استفاده از نظر خبرگان و هم‌چنین تأیید پایایی با ضریب آلفای کرونباخ 88درصد، در اختیار نمونه‌ی آماری قرار گرفت. نتایج آزمون رگرسیون میان متغیّرهای مورد مطالعه نشان داد میان سرمایه‌ی اجتماعی و کارآفرینی سازمانی در اداره‌ی آموزش و پرورش شهرستان بابل ارتباط معنی‌داری وجود دارد. هم چنین میان دو بعد مورد مطالعه‌ی سرمایه‌ی اجتماعی یعنی بعد کیفیت سرمایه‌ی اجتماعی و بعد ساختاری سرمایه‌ی اجتماعی با کارآفرینی سازمانی در اداره‌ی آموزش و پرورش شهرستان بابل رابطه‌ی معنی‌داری وجود دارد. نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن نیز نشان داد میان متغیّرهای اعتماد و روابط در بعد کیفیت سرمایه‌ی اجتماعی و میان متغیّرهای اندازه و گستردگی شبکه‌ی ارتباطات، ساختار روابط، ارتباطات، انسجام اجتماعی در بعد ساختار سرمایه‌ی اجتماعی با کارآفرینی سازمانی رابطه‌ی معناداری وجود دارد. در نهایت چنین نتیجه‌گیری شد که وجود سرمایه‌ی اجتماعی غنی و کارامد می تواند به تسهیل و تقویت کارآفرینی سازمانی منجر شود.

هدف تحقیق حاضر، تحلیل روابط ساده و چندگانه میان هوش اخلاقی و سرمایه­ی اجتماعی با میزان مسؤولیّت­پذیری دانشجویان دانشگاه است. نوع پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر اجرا، توصیفی هم­بستگی است. جامعه­ی آماری پژوهش شامل همه­ی‌ دانشجویان دانشگاه کاشان در سال تحصیلی        94-1393 مشتمل بر 7132 نفر است که با استفاده از فرمول حجم نمونه، 258 نفر به روش نمونه­گیری تصادفی طبقه­ای به­دست آمده است. ابزار گردآوری اطّلاعات در این تحقیق، سه پرسش­نامه­ی هوش اخلاقی در قالب 40 گویه در سه مؤلّفه (راستگویی، بخشش و دل­سوزی)، پرسش­نامه­ی سرمایه­ی اجتماعی در قالب 24 سؤال در چهار مؤلّفه (مشارکت اجتماعی، انسجام اجتماعی، تعلّق اجتماعی و اعتماد اجتماعی) و پرسش­نامه­ی مسؤولیّت­پذیری در قالب 42 سؤال در پنج مؤلّفه (خودمدیریّتی، امانت­داری، وظیفه­شناسی، سازمان­یافتگی و پیشرفت­گرایی) برحسب طیف پنج درجه­ای لیکرت بوده است. روایی محتوایی هر سه پرسش­نامه مورد تأیید کارشناسان قرار گرفته و پایایی پرسش­نامه­ها از طریق ضریب آلفای کرونباخ برای هوش اخلاقی 83/0، سرمایه­ی اجتماعی 87/0 و مسؤولیّت­پذیری 91/0 برآورد شده است. تجزیه و تحلیل داده­ها نیز در سطح استنباطی (ضریب هم­بستگی پیرسون، رگرسیون و آزمون t) با استفاده از نرم­افزار آماری spss انجام گرفته است. یافته­ها نشان می­دهد که میانگین هر یک از مؤلّفه­های هوش اخلاقی، سرمایه­ی اجتماعی و مسؤولیّت­پذیری از میانگین فرضی (3) بیش­تر است و بین هر یک از مؤلّفه­های هوش اخلاقی و سرمایه­ی اجتماعی با مسؤولیّت­پذیری رابطه­ی مثبت و معنادار وجود دارد. 

در این پژوهش، با بهره‌گیری از تحلیل شبکه‌ای موضوع توسعه و توسعه‌نیافتگی در ایران، با رویکردی تاریخی - تجربی، و با استفاده از روش تحلیل ثانویه‌ی یافته‌های تجربی مورد بررسی قرار گرفته است. مبنای بررسی و تحلیل این پژوهش چند پژوهش پیمایشی ملی، به ویژه پیمایش ملی رفتارهای فرهنگی ایرانیان و دو پیمایش ملی ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان، که در سال‌های 1378، 1379 و 1382 انجام شده‌اند، بوده است. یافته‌های پژوهش نشان دادند که بین متغیرهای سرمایه‌ی اجتماعی، توسعه‌ی اجتماعی و توسعه‌ی همه‌جانبه‌ی جامعه، رابطه وجود دارد. پیش‌فرض پژوهش این بوده است که ضعف سرمایه‌ی اجتماعی باعث عدم توسعه‌ی اجتماعی شده، و این پدیده نیز، به نوبه‌ی خود، می‌تواند نقش مهمی در عدم توسعه‌ی جامعه داشته باشد. این یافته‌ها نشان دادند که از نظر برخی عناصر مهم توسعه‌ی اجتماعی، همچون اعتماد به گروه‌های اجتماعی، مشارکت اجتماعی، پایبندی به ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی، احساس عدالت اجتماعی، تعلق به هویت و فرهنگ ملی و احساس وفاداری به جامعه در جامعه‌ی ایران وضعیت مطلوبی وجود ندارد. در نتیجه، فقدان توسعه‌ در این ابعادِ مهم از زندگیِ اجتماعی، که همان عدم توسعه‌ی اجتماعی است، می‌تواند توسعه‌نیافتگی در ابعاد دیگرِ جامعه را به دنبال داشته باشد.

ازرویکردهای نوین جامعه‌شناسی«سرمایه‌ی‌اجتماعی»  است. در سایر علوم نیز به آن توجّه شده، ارتباط اساس این رویکرد است. از آن به عنوان سرمایه‌ای در کنار سایر سرمایه‌ها(انسانی، مادّی، فیزیکی و ...) نام می‌برند. مؤلّفه‌ها‌ی اصلی آن هنجارگرایی، اعتماد و مشارکت است. مفاهیم سرمایه‌ی اجتماعی را در نظرات اندیشمندان قدیم می‌توان یافت؛ ازجمله سعدی که به سبب سفرهای متعدد با زندگی جوامع عصر خویش آشنایی داشته است. گلستان بعنوان اثری تعلیمی- اخلاقی گزارشگر جامعه‌ واقعی روزگار سعدی‌است. این مقاله مؤلّفه‌ی مشارکت را در گلستان به شیوه‌ی اسنادی همراه با تحلیل محتوای کمّی و کیفی بررسی نموده و نشان داده از بین شاخص‌های مشارکت، مشارکت اجتماعی بالاترین بسامد را داشته و از نظر نوع مشارکت، مشارکت ابزاری که ردّپای انگیزه‌ها‌ی شخصی و کسب منفعت در آن است، دارای بیشترین بسامد می‌باشد. مشارکت برمبنای تقسیم‌کار در جایگاه دوم و مشارکت درون‌سویه که در آن انتظار کمکِ متقابل هست، سومین نوع مشارکت است. بسامد این مشارکت‌ها با توجه به واقعیّت‌های پساهجوم غزنویان، سلجوقیان و مغولان که دنیای ویرانی مادی و معنوی زندگی اجتماعی ایرانیان است، طبیعی است. سپس مشارکت برون سویه و مشورتی نمود دارد. مشارکت بر اساسِ تقسیم کار دارای بسامد صفر است و این یافته با ویژگی‌های جامعه تمایز‌نیافته عصر سعدی همخوانی دارد.