این مقاله به مطالعه‌ی علل اقتصادی و اجتماعی تکدّی‏گری در شهر مشهد پرداخته‌ است. نویسندگان از رویکردهای جامعه‏شناختی و سیاست اجتماعی برای روشن‌شدن ابعاد مفهومی و نظری آن سود جسته‌اند و از روش کیفی و فنونی چون مصاحبه‏های عمیق و نیمه سازمان‏یافته و مشاهده‌ی وضعیّت ظاهری و شیوه‏ها و شگردهای تکدّی‏گری آن‌ها برای شناخت، تحلیل و جمع‏آوری اطلاعات استفاده کرده‌اند. پدیده‌ی تکدّی‏گری با دو دسته عوامل مشتمل بر مستعد کننده‌های محیطی و عوامل مستقیم اثر گذار مرتبط است که از طریق برانگیختن احساسات نوع‌دوستانه‌ی ترحم‏آمیز عمل می‏کند. یافته‏های پژوهش نشان داد که عوامل مهمی چون ماهیّت شهر مشهد از نظر مذهبی بودن و مهاجر‏پذیری و ویژگی‌های متکدّیان مانند وضعیّت جسمانی نامناسب، سطح تحصیلات پایین، نابه‌سامانی خانوادگی، فقدان قابلیّت‌های پایه‏ای و فقر و بی‌کاری آنان از عوامل تعیین کننده‌ای بودند که یک‌دیگر را تقویت می‌کردند و به بروز شرایط درماندگی و پذیرش نقش تکدّی‏گری انجامیدند. هم‌چنین مطالعه نشان داد که پذیرش نقش تکدیگری از طریق فرایند اجتماعی- روانی تحقیرکننده‌ی عزت‌نفس عادی شده و استمرار پیدا کرده است. بنایراین، برخلاف نظریاتی که متکدّیان را به بی‏همتی و رذیلت اخلاقی متهم می‌کند؛ براساس دستاوردهای این مقاله این‌ها علل مؤخر و ثانویه‏اند و فقر و درماندگی و متغیّرهای مرتبط نقش اساسی‏تر را در این فرایند ایفا می‏کنند. 

هدف اصلی این تحقیق شناسایی مهم­ترین عوامل مؤثر بر فقر شهری و ارائه راهکارهایی جهت رهایی ازین معضل، بهبود و توانمند سازی ساکنان محلات فقیرنشین می‌باشد. روش تحقیق در مقاله حاضر توصیفی – تحلیلی و از نوع تحقیقات پژوهشی- کاربردی می‌باشد. با توجه به ارزیابی و تحلیل مدل ویکور که برای رتبه بندی شاخص‌های فقر انجام گرفت، این نتیجه حاصل شد که بسیاری از شاخص‌های (کالبدی، اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، زیست محیطی) در سطحی بسیارنامناسب قرار دارند. در بررسی شاخص‌های فقر شهری؛ شاخص‌های کالبدی با میانگین (0/166) اولویت نخست، شاخص‌های اقتصادی با میانگین (0/327) اولویت دوم، شاخص‌های اجتماعی- فرهنگی با میانگین (0/398) در اولویت سوم و درنهایت شاخص‌های زیست محیطی با میانگین (0/570) اولویت چهارم را به خود اختصاص داده‌اند. الگوی فضایی فقر در پهنه شهر خرم آباد بر اساس نتایج و بررسی‌های انجام شده الگوی پراکنده دارد که اخیراً به سمت الگویی خوشه‌ای و متمرکز متمایل شده است. همبستگی که بین اقشار اجتماعی و محدوده بافت­های مسکونی مساله دار در بافت فرسوده خرم آباد گرفته شد، نشان می‌دهد که اقشار فرودست عمدتاً در نواحی بافت فرسوده شهری زندگی می‌کنند که دهه به دهه به سمت جنوب و حاشیه شهر کشیده می‌شوند.

از نگاه توسعه انسانی، هر انسانی به مثابه ظرفیتی است که فعلیت آن جز از مسیر توانمندسازی فردی محقق نمی­شود. یکی از اصلی­ ترین روش­ های توانمندسازی فردی، محدودسازی فقر می­ باشد که متأثر از نهادهای مختلفی همچون رسانه­های جمعی است. از این میان، ویژگی­های خاص تلویزیون به اندازه­ای است که به عنوان عاملی در توسعه انسانی مطرح است. هدف اصلی این پژوهش، پاسخ به این سؤال اصلی است که چگونه می­توان از مجرای تلویزیون جهت نهادینه­سازی برنامه­های توسعه انسانی استفاده کرد؟ این پژوهش کیفی، با استفاده از روش گراندد تئوری انجام گرفته است. گردآوری داده­ ها از طریق بررسی اسنادی و مصاحبه عمیق نیمه­ ساختاریافته با سیزده نفر از صاحب­نظران حوزه ارتباطات­توسعه و رسانه، به­دست آمد. یافته­ها چهار کارکرد اصلی را در این زمینه برای تلویزیون نشان می­دهد. کارکرد اول، فراهم­سازی بستر است که زمینه آزادی فرصت برای توانمندسازی فردی را مهیا می­نماید. دومین کارکرد مربوط به فراهم­سازی شرایط علّی توانمندسازی فردی است. فراهم­سازی عوامل میانجی توسعه توانمندسازی فردی، سومین کارکردی است که شناسایی شد. کارکرد چهارم نیز، به­کارگیری استراتژی تغییر مبتنی بر پیش فرض انسان به عنوان فاعل مشخص گردید. بر اساس نتایج مشخص می­شود، این رسانه از طریق فرایند توانمندسازی فردی بر توسعه انسانی جامعه اثرگذار است.