:: دوره 2، شماره 3 - ( 11-1392 ) ::
جلد 2 شماره 3 صفحات 99-79 برگشت به فهرست نسخه ها
ساختار و کارکرد در معماری آیینی مازندران؛ مطالعه ی موردی سقانفارهای فریدونکنار
محمد حسن زال، میثم فلاح
چکیده:   (17754 مشاهده)

هدف پژوهش حاضر که داده­های آن بر اساس مطالعات اسنادی، بررسی­های میدانی باستان­شناختی و مصاحبه گردآوری شده، بررسی ساختار و کارکرد سقانفارها در مازندران است. سقانِفار بنایی است چوبی و دوطبقه که بیش­تر در بخش مرکزی مازندران و به نام حضرت ابوالفضل(ع) بنا شده است. در این پژوهش، 6 نمونه سقانفار موجود در فریدونکنار بررسی شده­است که تمامی آن­ها به دوران قاجار و بازه­ی زمانی 1311 تا 1326 ه­.ق. تعلق دارد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است. نگارندگان پس از معرفی داده­ها، با روش تحلیل نظری و کمّی به تفسیر داده­ها پرداخته­اند. نتایج پژوهش حاکی از وجود بیانی نمادین در ساختار و تزیین سقانفارهاست. از منظر اجتماعی، کاربران بنا جوانان هستند. برافراشتگی بنا دارای نسبتی نمادین با سن کاربران و صاحب واقعی بنا یعنی حضرت ابوالفضل(ع) است. نقوش مذهبی و ملی نشانه­ی تأثیر انگیزه­های شیعی و جنبه­های پهلوانی و اسطوره­ای ایرانی در ساخت سقانفار است. نقش­مایه­های بنا، نمادهایی از زندگی اجتماعی، اقتصاد معیشتی، نگرش­های آیینی و هویت ملی مردمان منطقه است. هنرمند با کنار هم قرار دادن ماهرانه­ی این نقوش، قصد انتقال نمادین پیام­های ملی و مذهبی به مخاطبان عام را داشته و این چیدمان، تنیدگی فرهنگ ملی و نگرش­های مذهبی مردمان منطقه را نشان می­دهد. 

واژه‌های کلیدی: سقانفارهای فریدونکنار، دوره ی قاجار، کارکردهای اجتماعی و آیینی، بررسی های باستانشناختی.
متن کامل [PDF 3569 kb]   (1089 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عمومى
دریافت: 1392/3/28 | پذیرش: 1392/8/17 | انتشار: 1392/11/30


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 2، شماره 3 - ( 11-1392 ) برگشت به فهرست نسخه ها