342 نتیجه برای نوع مطالعه: پژوهشي
آقای علی بابائی کلاریجانی، دکتر جهاندار امیری، دکتر اردشیر زابلی زاده،
دوره 10، شماره 2 - ( 8-1400 )
چکیده
به کارگیری فناوریهـای پیشـرفته در تولیـد، زیرسـاخت و ارائـه ی محتـوا و خدمـات مورد نیاز مخاطبان، آنها را میتواند بیش از پیش به سمت رسانه سوق داده و از گرایش به رسانههای رقیب بازدارد. هدف این پژوهش تعیین میزان سواد رسانهای تولیدکنندگان محتوای برنامههای صداوسیمای مرکز مازندران برحسب مؤلفه ی درک محتوای پیامهای رسانهای است. پژوهش از نظر نوع، توصیفی- تحلیلی و اطلاعات آن از روش کتابخانهای و پیمایش گردآوری شده است. ابزار پژوهش، پرسشنامه ی ساختاریافته بوده که پس از تأیید روایی و پایایی آن، در اختیار 50 نفر از تولیدکنندگان برنامه صداوسیمای مرکز استان مازندران قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان میدهد که سطح سواد رسانهای پاسخگویان در رادیو بیش از تلویزیون و فضای مجازی است. همچنین بر مبنای نتایج، تولیدکنندگان محتوای برنامههای صداوسیما به نسبت سایر افراد جامعه دارای سطح سواد رسانهای به نسبت بالایی هستند؛ اما مشاهده و شناخت محقق از جامعه ی آماری و قلمرو مکانی تحقیق، گویای آن است که بیشتر پاسخگویان به ویژه در حوزه ی تلویزیون، دارای سطح سواد رسانهای پایینی هستند و باید با روشهای دیگری آن را افزایش داد. آگاهسازی، مطالعه و آموزشهای حین خدمت همراه با ارتقای سطح فرهنگ جامعه، به خصوص در زمینه ی استفاده از فناوریهای نوین ارتباطاتی یکی از راهکارهای اساسی در این حوزه است.
زینب ذکریایی، محمدسالار کسرایی، علی محسنی،
دوره 10، شماره 2 - ( 8-1400 )
چکیده
توسعه علاوه بر بهبود میزان تولید و درآمد، شامل دگرگونی در ساختهای نهادی، اقتصادی و اجتماعی است که منجر به اصلاح ساختار اقتصادی و اجتماعی میگردد. منافعی هم که بنگاههای اقتصادی به آن مینگرند، منافع مالکان، مدیران و کارکنان است که از سوی مدیران در توسعه ی کسب وکار مورد غفلت قرار گرفته است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی نقش روابط اجتماعی مدیران و کارکنان در توسعه ی کسب وکار (سازمان اتکا) است. این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و به کارگیری روش تحقیق داده بنیـاد انجـام گرفتـه است. ابزار جمع آوری دادهها، مصاحبه ی نیمه ساختاریافته و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند با 31 نفر از خبرگان مصاحبه و 3 مقوله ی محوری و 11 مفهوم استخراج شد. بر اساس نتایج تحقیق، تعاملات ارتباطی، تعاملات رهبری و تعاملات حرفهای مدیران با کارکنان به عنوان شرایط علّی، مؤلفههای برقراری روابط بر مبنای عدالت بین کارکنان و روابط تعاملی و مشورتی مدیران با کارکنان به عنوان راهبردها و حسن اعتماد به یکدیگر؛ انتقال تجربیات افراد از طریق ارتباط متقابل و توسعه ی فرهنگ برای ابراز عقاید کارکنان به عنوان پیامدهای ناشی از روابط اجتماعی تأثیرگذار بر توسعه ی کسب وکار سازمان اتکا شناسایی شدهاند.
افسانه کمالی، خدیجه سفیری، عهدیه اسدپور،
دوره 10، شماره 2 - ( 8-1400 )
چکیده
پژوهش حاضر درصدد مطالعه و تحلیل پیامدهای ازدواج دختران در دوران کودکی (یعنی زیر 18 سال) با بهرهگیری از رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی بوده است. دادههای پژوهش با استفاده از تکنیک مصاحبه ی نیمهساختیافته در بین کودک-زنان زیر 18 ساله چهار شهر واقع در استان خراسان رضوی جمعآوری گردید. جهت تجزیه وتحلیل دادهها از روش تحلیل تماتیک استفاده شد و با استفاده از معیار اشباع نظری، درنهایت 41 مشارکتکننده، مورد مصاحبه قرار گرفتند. با تحلیل مصاحبهها، 10 مقولهی اصلی، 24 زیرمقوله و 111 مفهوم به دست آمد. مقولات اصلی که نشاندهنده ی پیامدهای ازدواج دختران در دوران کودکی است، شامل انزجار و تنفر جنسی، ضعف سرمایه ی فرهنگی، ضعف روابط اجتماعی، مردانگی بسطیافته، کودک-مادری، کودک-مطلقگی، کودک-همسری مضاعف، کودک-مطلقگی مضاعف، نگرشمنفیگرایانه و گسستهای روانتنی میشود.
دکتر نوح منوری،
دوره 10، شماره 2 - ( 8-1400 )
چکیده
مقالهی حاضر با روش اسنادی و با محور قرار دادن یکی از مهمترین عرصههای تولید و بازتولید نابرابری و فرودستی، یعنی روابط کار، به دنبال آن است که نزاع و هماوردی جریانهای فکری و اجتماعی پیرامون این موضوع را مورد واکاوی قرار دهد. مطالعهی این جریانها از منظر تحلیلها و تجویزهای آنها در مورد روندها و فرآیندهای اخیر روابط کار در ایران یعنی موقتیسازی و شرکتیسازی نیروهای کار انجام میگیرد که این امر نیز مستلزم ترسیم نسبت دولت، جامعه و بازار از منظر آن جریانها است. پس از ترسیم مهمترین ویژگیها و مختصات این جریانهای فکری، خلأها و نیندیشیدههای آنها از منظر اهمیت توسعه بیان میشود. با وجود تفاوت و تقابلهای آشکار این جریانها پیرامون موضوع روابط کاری و استخدامی، هر دو فاقد نگاه توسعهای هستند و به همین دلیل هم در مورد نقشآفرینی دولت در توسعه و هم اهمیت عامل انسانی برای توسعه دچار ضعف یا فقدان هستند و به ورطهی نفی دولت یا نفی بازار میافتند.
آقای عبدالرسول فدایی دولت، دکتر تقی آزاد ارمکی، دکتر علی بقائی سرابی،
دوره 10، شماره 2 - ( 8-1400 )
چکیده
توسعهی صنعتی یکی از مهمترین پیشرانهای تغییرات اجتماعی و فرهنگی جوامع در چند قرن اخیر بوده است. با گسترش صنعتی شدن جوامع، اشکال متفاوتی از جامعهپذیری شکل گرفت و ارزشهای جدیدی در جوامع سنتی حاکم گردید. هدف این پژوهش، بررسی تأثیر جامعهپذیری صنعتی بر ارزشهای دینی و جنسیتی در منطقه ی ویژه ی اقتصادی پارس است. جامعه ی آماری شامل کلیه ی افراد 18 تا 65 ساله ی ساکن در منطقه بوده است و بهصورت تصادفی از بین آنها اقدام به نمونهگیری گردید. جهت پاسخ به سؤال پژوهش، نمونه شامل دو گروه سنی زیر 30 سال و 30 سال به بالا بود و ملاک تقسیم نمونه به این دو گروه، سپری کردن دوران کودکی و بلوغ در قبل و بعد از استقرار صنایع نفت و گاز پارس جنوبی بوده است. با استفاده از روشهای آماری تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA) و مدلیابی معادلات ساختاری (SEM) در نرمافزارهای SPSS و AMOS دادههای حاصل از پیمایش تحلیل گردید. بر اساس نتایج پژوهش، افراد زیر 30 سال ارزشهای مردسالارانه و نگرش دینی پایینتری دارند. به عبارت دیگر، افرادی که در فضای صنعتی رشد کرده و جامعهپذیر شدهاند، ارزشهای برابریطلبانهتری در مورد زنان و رویکرد سکولارتری به دین دارند
آرمان حیدری، حمید صداقت، حمیده دهقانی، ابراهیم فتاح پور،
دوره 10، شماره 3 - ( 10-1400 )
چکیده
بعد از ظهور، تشدید و گسترش مدرنیته، نسبت میان دین – دینداری و توسعه از ماندگارترین و شدیدترین چالش های فرهنگی، علمی، سیاست گذاری و امور روزانۀ افراد بوده است. در ایران نیز، با وقوع دو انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی و ظهور تفکرات و جریان های دینی لیبرال و اصول گرای مذهبی این چالش ظهور و تشدید یافته است. در ایران، نسبت دین و مدرنیته و بحث ها و چالش های مربوط، بیشتر در سطح بینشی و یا در سطح پیمایشی خرد تحلیل و مطالعه شده اند. ازاین رو هدفِ مطالعه حاضر بررسیِ رابطۀ بین سطح توسعه یافتگی اجتماعی و فرهنگی و میزان دینداریِ آیینی در سطح استانی است. روش پژوهش، روش اسنادی از نوع تحلیل ثانویه بوده است. ابتدا سطح توسعۀ اجتماعی و فرهنگی استان های مختلف و میزان دینداریِ آیینی آنها محاسبه؛ سپس رابطۀ بین دو متغیر بررسی گردیده است. خوشه بندی استان ها بر اساس شاخص های توسعۀ اجتماعی و فرهنگی و دینداری با روش k- means cluster صورت گرفت. بر اساس نتایج تحقیق، در سطح انفرادی، به استثنای خراسان رضوی و کردستان، به ترتیب، همۀ استان هایی که رتبۀ بالاتری از نظر شاخص های توسعهیافتگیِ فرهنگی و اجتماعی دارند رتبۀ پایین تری در میزان دینداری مناسکی دارند. همچنین در سطح تجمعی، نیز استان های با سطوح توسعه یافتگی پایین و متوسط میزان دینداری بالاتری از استان های توسعه یافته دارند؛ اما تفاوت دینداری استان های کمتر توسعه یافته با توسعه یافته متوسط و توسعه یافته متوسط با توسعه یافته از نظر آماری معنی دار نیست.
خانم درنا سلامتیان، دکتر اصغر میرفردی، دکتر منصور طبیعی، دکتر علی یار احمدی،
دوره 10، شماره 3 - ( 10-1400 )
چکیده
دامنۀ تخریب محیط زیست، رو به افزایش است و حفظ محیط زیست نیازمند بهرهگیری از توانمندیهای فرهنگی و اجتماعی اجتماعات انسانی است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی شهروندی محیط زیستی ساکنان 18 سال به بالای شهر شیراز و ارتباط آن با متغیر سرمایۀ اجتماعی و پایگاه اقتصادی- اجتماعی بوده است. روش این پژوهش پیمایش بوده و اطلاعات مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه جمع آوری شد. نمونۀ مورد مطالعه، 1045 نفر از ساکنان شهر شیراز بودهاند که با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شدهاند. برای ارزیابی اعتبار پرسشنامه از تحلیل عاملی و برای تعیین پایایی آن، از هماهنگی درونی ابزار به روش آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج نشان داد متغیرهای سرمایۀ اجتماعی، پایگاه اقتصادی- اجتماعی و سن ارتباط مثبت و معناداری در سطح 99 درصد با متغیر شهروندی محیط زیستی داشتهاند. بین وضعیت شهروندی محیط زیستی پاسخگویان با توجه به وضعیت تأهل آنها تفاوت معناداری وجود داشت. افراد متأهل، شهروندی محیط زیستی قویتری نسبت به سایر افراد داشتهاند. در مجموع متغیرهای مستقل 3/15 درصد از تغییرات متغیر وابسته شهروندی محیط زیستی را تبیین نمودهاند. شهروندی محیط زیستی و سرمایۀ اجتماعی همافزا هستند. تقویت سرمایۀ اجتماعی و عناصر آن، گام مهمی در راستای تقویت شهروندی محیط زیستی است.
دکتر یارمحمد قاسمی، دکتر بهروز سپیدنامه، خانم فاطمه پرویزی،
دوره 10، شماره 3 - ( 10-1400 )
چکیده
طلاق فسخ قرارداد ازدواج بین زن و مرد است که به پیامدهای مختلفی منجر میگردد. طلاق برای زنان و مردان با دلالتهای معنایی متفاوتی همراه است. این پژوهش درصدد مطالعۀ تجربۀ زیستۀ زنان از پدیدۀ طلاق است. با توجه به ماهیت برساختی پدیدۀ مورد مطالعه، پارادایم تحقیق کیفی و با عنایت به اینکه شناخت تجربۀ زیستۀ زنان، مورد نظر بوده، روش تحقیق پدیدارشناسی است. جامعۀ هدف شامل تمامی زنان مطلقۀ شهرستان دره شهر از توابع استان ایلام است. تعداد اطلاعرسانها با توجه به اصل اشباع نظری 20 نفر میباشد. ابزار گردآوری دادهها، مصاحبۀ نیمه ساختمند است. یافتههای بهدستآمده مؤید آنند که وجۀ سلبی طلاق برای زنان شامل تألمات روحی، بحران استقلال، طرد اجتماعی و محدودیتهای ازدواج مجدد است. وجۀ ایجابی طلاق شامل حمایت و پذیرش اجتماعی و استقرار و استمرار زندگی است. دلالت معنایی طلاق شامل دو مقولۀ متعارض طلاق بهمثابه آزادی و طلاق بهمثابه گرفتاری مجدد است. تعریف مرد از نظر زنان پیش از ازدواج و بعد از طلاق شامل دو خوانش متعارض مرد بهمثابه شریکی استوار و مرد بهمثابه شریکی متزلزل است. نتیجۀ بهدستآمده گواه این است که نظارت شدید اجتماعی و داغ ننگ باعث طرد اجتماعی زنان مطلقه و پریشانحالی آنان گشته است.
خانم زهرا شاهدادی، دکتر سوده مقصودی،
دوره 10، شماره 3 - ( 10-1400 )
چکیده
هدف اصلی مقاله بررسی عوامل جامعهشناختی مؤثر بر طلاق عاطفی در آموزگاران متأهل شهر سیرجان در دوران همهگیری کووید-19 میباشد. روش پژوهش کمیّ-توصیفی و تکنیک استفاده شده پرسشنامه بود. جامعۀ آماری، به دلیل اهمیت موضوع زوجینی هستند که در بخش آموزش و پرورش مشغول به کار هستند. تعداد این افراد بر اساس آمار سازمان آموزش و پرورش سیرجان 3000 نفر میباشد که بر اساس فرمول کوکران 321 نفر بهصورت تصادفی انتخاب شدند. در تجزیهوتحلیل دادهها آمار توصیفی و استنباطی و نرمافزارهای SPSS و Amos 18 مورد استفاده قرار گرفت. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که از بین متغیرهای اثرگذار بر طلاق عاطفی بیشترین میانگین به رضایت جنسی و کمترین میانگین به فرسودگی شغلی اختصاص داشت. متغیرهای رضایت جنسی، یگانگی زوجین بعد از کرونا، ساختار دموکراتیک قدرت در خانواده، سرمایۀ اجتماعی (شناختی درونگروهی) اثر معنادار و معکوسی بر طلاق عاطفی دارند. 92 درصد از واریانس متغیر طلاق عاطفی توسط متغیرهای مذکور قابل تبیین بود. همچنین نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین میانگین طلاق عاطفی زوجین از لحاظ تعداد فرزندان وجود دارد.
آقای مهدی نقوی علایی، دکتر مهری بهار،
دوره 10، شماره 3 - ( 10-1400 )
چکیده
مقالۀ حاضر با هدف شناخت و توصیف معنی امر خیر در کتابهای درسی مطالعات اجتماعی دورۀ متوسطه اول انجام گرفته است. روش شناسی این مقاله بر اساس تحلیل محتوا با رویکرد تلفیقی کمی و کیفی میباشد. با توجه به یافتههای به دست آمده مشخص گردید؛ 1- خیر به مثابه مشارکت عمومی و اجتماعی 2- خیر به مثابه امری فراجنسیتی 3- خیر به مثابه عملی فراانسانی و وجدان جمعی 4- خیر به مثابه امری دولتی 5- خیر به مثابه امری دینی و خداپسندانه میباشد. همچنین نتایج یافتهها در پژوهش نشان داد، از مجموع 249 مورد موضوع مربوط به مؤلفههای امر خیر در کتب مطالعات اجتماعی دورۀ متوسطۀ اول، 175 مورد برابر با (3/70 درصد) به صورت متن، 5 مورد برابر با (2 درصد) به صورت تصویر و 69 مورد برابر با (7/27 درصد) با متن و تصویر ارایه شده است. و از میان 249 مورد موضوع مربوط به مؤلفههای ششگانه امر خیر در کتب مطالعات اجتماعی دورۀ اول بر حسب پایۀ تحصیلی، 84 مورد برابر با (7/33 درصد) مربوط به پایۀ هفتم، 96 مورد برابر با (6/38 درصد) مربوط به پایۀ هشتم و 69 مورد برابر با (7/27 درصد) مربوط به پایۀ نهم بوده است.
دکتر اسفندیار غفاری نسب، آقای سیدابراهیم مساوات، آقای محمدعلی قاسمی نژاد،
دوره 10، شماره 3 - ( 10-1400 )
چکیده
این پژوهش به مطالعۀ کیفی خشونت علیه زنان با تأکید بر جامعه پذیری جنسیتی در خانواده پرداخته است. پس از مرور تحقیقات صورت گرفته شده و گذری بر نظریات موجود، با استفاده از مصاحبۀ گروه متمرکز، دادههای خام از میان 15 زنی که خشونت از سوی همسر را تجربه کرده بودند، جمع آوری شد و بر مبنای نظریۀ زمینهای تحلیل دادههای موجود صورت گرفت. بر اساس کدگذاریهای صورت گرفته ابتدا 42 مفهوم استخراج شد. در مرحلۀ بعد این مفاهیم به 11 مقولۀ عمده تقسیم شدند و نهایتاً بر مبنای مقولهها و اطلاعاتی که به دست آمد، مقوله هسته «قدرت مردمحور در خانواده» استخراج گردید و مدل پارادایمی پژوهش ارائه شد. به طور کلی باید گفت بر اساس نظر شرکت کنندگان در مصاحبۀ متمرکز، ساختار قدرت در خانواده و منابعی که مردان در مقایسه با زنان در اختیار دارند، شرایطی را فراهم میکند که مردان نسبت به زنان خشونت روا دارند و از سوی دیگر زنان از آنجا که منابع کمتری در دست دارند، ناگزیر می شوند که خشونت را بپذیرند و این امر در نهاد خانواده بازتولید میشود.
دکتر مجید اسحاقی گرجی، آقای عباس محمدی،
دوره 10، شماره 3 - ( 10-1400 )
چکیده
طلاق و جدایی والدین از عمدهترین علل بیماریهای روانی کودکان است. از این رو براین تصمیم استوار شدیم تا میزان انصاف و عدالت کودکان طلاق را بهعنوان یکی از این متغیرها با توجه به مدلهای زیر و در بازی دیکتاتور مورد بررسی قرار دهیم. تحلیلهای اقتصادی معمولاً بر این فرض استوار هستند که افراد کاملاً علاقمند به خود هستند و افراد به دنبال افزایش سود شخصی و فردی خود گام بر میدارند. اما در برخی از آزمایشهای اقتصادی شواهد و پدیدههایی است که آنها را نمیتوان با اتکا بر نفع و سود شخصی تفسیر و تبیین کرد. حال ما در این مقاله به بررسی مدل فهر اشمیت در مورد کودکان طلاق از دیدگاه برخورد آنها با بازی دیکتاتور پرداختهایم. در این مدل افراد دارای تمایلات عادلانه هستند و نسبت به نتایج نابرابر حساسیت نشان میدهند. در این مقاله ابتدا مقدمهای در مورد کودکان طلاق و خصوصیات اخلاقی آنها بیان کرده، سپس بازی دیکتاتور را معرفی و مدل فهر و اشمیت (1999) را مورد تجزیه و تحلیل قرار میدهیم. برای بررسی درستی این مدل و نتایج آن در مورد کودکان طلاق یک آزمایش 2 نفره در قالب بازی دیکتاتور طراحی کردهایم. این آزمایش برای دانشآموزان دختر و پسر دورۀ دوم متوسطه یکی از شهرستانهای کشور ایران انجام گرفته است. نتایج بهدستآمده نشان دادند بخش قابل توجهی از کودکان طلاق از بین عدالت و نفع شخصی، گزینۀ نفع شخصی را انتخاب میکنند.
دکتر حمیدرضا جلائی پور، خانم مارال لطیفی،
دوره 10، شماره 3 - ( 10-1400 )
چکیده
تحرک اجتماعی اغلب واجد وجه مکانی-جغرافیایی است و تنزل در فضای اجتماعی معمولاً با تنزل جایگاه در فضای فیزیکی همراه است. تورم شدید و افت قدرت خرید در سالهای اخیر قاعدتاً موجب تحرک نزولی بخش های مهمی از اقشار میانی جامعه شده است. این نکته با در نظر گرفتن افزایش جدی بهای مسکن در چند سال گذشته اهمیتی ویژه می یابد. در این مقاله ابعاد مختلف تنزل در فضای اجتماعی-جغرافیایی و مشخصاً رانده شدن اقشار میانی به محلات ارزانتر، پروژه های مسکن مهر یا شهرهای همجوار تهران با رویکردی بوردیویی واکاوی شده است. بدین منظور اطلاعات حاصل از بیست مصاحبه با کسانی که تجربۀ رانده شدن از مناطق متعارف شهر را داشته اند با الهام از معروف ترین خانوادۀ کدگذاری نظریۀ مبنایی تحلیل و عوامل زمینه ای، علی، نقطۀ گسست و پیآمدهای طرد از شهر و همچنین استراتژی های کنار آمدن با این پیآمدها تشخیص داده شده اند. نکتۀ مهمی که از مصاحبه ها برمی آید آن است که افراد تا مدتها سکونت در مکان جدید را موقت می پندارند و از انتساب خود به آن مکان شرمگین اند و با ساکنان قبلی آن مناطق فاصله گذاری می کنند. این نکته در کنار بیرون افتادن از شبکۀ دوستان و اقوام و انزوای ناشی از آن احتمال کنشگری سیاسی در جهت تغییر وضع را تضعیف می کند.
سیروس برزگر، علی مرادی، غلامرضا جعفری نیا،
دوره 10، شماره 4 - ( 2-1401 )
چکیده
توسعۀ فرهنگی بهعنوان یکی از پیشرانهای نظام اجتماعی متأثر از عوامل متعددی است که با توجه به ماهیت و کیفیت آن، میتواند از علوم انسانی تأثیر زیادی بپذیرد. هدف این مطالعه شناخت رابطۀ بین علوم انسانی و توسعۀ فرهنگی در ایران با تمرکز بر شهر بوشهر است. روش پژوهش از نظر رویکرد، کمی؛ از نظر گردآوردی دادهها، توصیفی از نوع پیمایشی است. برای سنجش متغیرها از پرسشنامۀ محقق ساخته با استفاده از تکنیک دلفی استفاده گردید. جامعۀ آماری، تمام فارغالتحصیلان و افراد در حال تحصیل در رشتههای علوم انسانی بود که با استفاده از نرمافزار آماری SPSS Sample Power تعداد 420 نفر بهعنوان نمونه برای مطالعه انتخاب گردید. تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS انجام گرفت. نتایج، نشان میدهد که بین توجه به علوم انسانی و توسعۀ فرهنگی رابطۀ معنادار (552/0 =r) وجود دارد. این وضعیت در ابعاد خردتر بین اشتغال فارغالتحصیلان علوم انسانی و توسعۀ فرهنگی(483/0 =r)، بازدهی اقتصادی علوم انسانی با توسعۀ فرهنگی (462/0 =r)، وجود نظریهپرداز علوم انسانی و توسعۀ فرهنگی (588/0 =r)، عدم سیاست زدگی علوم انسانی و توسعۀ فرهنگی (613/0 =r)، بومی بودن علوم انسانی و توسعۀ فرهنگی (537/0 =r)، سرانۀ مطالعه و توسعۀ فرهنگی (599/0 =r)؛ رابطهای معنادار میباشد. نتایج رگرسیون چندگانه نشان میدهد، متغیرهای عدم سیاست زدگی علوم انسانی(240/0 = Beta)، سرانۀ مطالعه در علوم انسانی(230/0 = Beta)، توسعۀ علوم انسانی (194/0 = Beta)، میزان نظریهپردازی در علوم انسانی (174/0 = Beta) و بازدهی اقتصادی علوم انسانی (089/0 = Beta)، 52/ درصد از تغییرات توسعه فرهنگی را تبیین مینمایند. میتوان استنباط کرد که توجه به اهمیت و توسعه علوم انسانی میتواند زمینۀ توسعۀ فرهنگی را در جامعه فراهم نماید.
دکتر طاها عشایری، دکتر الهام عباسی، خانم طاهره جهان پرور،
دوره 10، شماره 4 - ( 2-1401 )
چکیده
بیگانگی اجتماعی به معنای انزجار، انزوا، احساس بیهویتی، بریدگی از جامعه و درنهایت، احساس آنومی اجتماعی-فرهنگی در جامعۀ مدرن است. هدف اصلی این پژوهش، مطالعۀ عوامل مؤثر بر بیگانگی اجتماعی به روش فراتحلیل در بازۀ زمانی 1383 الی 1401 با تکیه بر نظریۀ زیمل است. روش پژوهش، از نوع فراتحلیل (کمی) است. جامعه آماری 51 سند است و 29 پژوهش، بهعنوان نمونه، به روش غیر احتمالی از پایگاه علمی نورمگز، علم نت، مگیران، پایگاه جهاد دانشگاهی با رعایت ملاک ورود (روایی و پایایی) و ملاک خروج (عدم روایی و پایایی)، انتخاب شدند. نتایج نشان میدهد که بین سرمایۀ فرهنگی (تجسمیافته، نهادینهشده و نمادین)؛ سرمایۀ اجتماعی (ضعف انسجام اجتماعی، اعتماد اجتماعی پایین و تعلق اجتماعی پایین)؛ عوامل فرهنگی (فردگرایی، باورهای خرافی، فشارهای هنجاری و تعلق مذهبی پایین)؛ عوامل رسانهای (استفاده از فضای مجازی، رسانۀ داخلی و رسانۀ خارجی)؛ عوامل روانی (اعتمادبهنفس پایین، انزوای اجتماعی و احساس بیمنزلتی)؛ عوامل سیاسی (اساس عدم اثربخشی سیاسی، نارضایتی سیاسی، احساس تبعیض سیاسی، آنومی سیاسی)؛ عوامل ناکامی (محرومیت اجتماعی، ناکامی شغلی، ناکامی تحصیلی-آموزشی)؛ عوامل اجتماعی (بینظمی اجتماعی، نارضایتی اجتماعی، آنومی اجتماعی، احساس بیعدالتی) و عوامل زمینهای (سطح تحصیلات، سن، پایگاه اقتصادی-اجتماعی و میزان درآمد) و ازخودبیگانگی اجتماعی رابطۀ معناداری وجود دارد.
زینب مندعلی زاده، طیبه مندعلی زاده،
دوره 10، شماره 4 - ( 2-1401 )
چکیده
امروزه از ورزش بهعنوان راهحلی برای توسعه یاد میشود. بهمنظور رسیدن به اهداف توسعه، میتوان از هماهنگی، همکاری و استراتژی قوی برای مشارکت میان دولت ها و بخش خصوصی بهره برد تا از منظر برنامه های ورزشی؛ بی عدالتی و عدم تعادل بین بخش های جامعه وجود نداشته باشد. در این راستا، خیّرین ورزش یار به فعالیت های خیرخواهانه ای می پردازند که میتواند به بهبود توسعۀ ورزش کمک نماید. از این رو، هدف این مقاله بررسی عوامل مؤثر بر توسعۀ مشارکت خیّرین در ورزش است. روش تحقیق حاضر کیفی بود و از تحلیل مضمون استفاده شد. مشارکت کنندگان؛ خیّرین ورزش یار، اساتید مدیریت دولتی، مدیریت ورزشی و جامعهشناسی و نیز مدیران ادارات ورزش و جوانان بودند. روش گردآوری داده ها مصاحبۀ عمیق و ملاک حجم نمونه، کفایت نظری بود که بر این اساس 10 نفر به عنوان مشارکت کنننده در نظر گرفته شدند. 38 مضمون فرعی و 6 مقولۀ اصلی استخراج شد. عوامل مؤثر بر توسعۀ مشارکت خیّرین در ورزش عبارت بود از: مدیریت و برنامۀ راهبردی از سوی نهادهای ورزشی، عوامل فرهنگی اجتماعی، قوانین، همکاری نهادهای مختلف در راستای کارکرد منسجم، حمایت مراکز علمی و آموزشی از خیّرین ورزش یار، رسانه و اطلاعرسانی در توسعۀ مشارکت خیّرین. همچنین نمایی از مضامین اصلی به عنوان عوامل اثرگذار بر توسعۀ مشارکت خیّرین ارائه شد. به نظر میرسد ازآنجاکه دولت بهتنهایی نتوانسته است نارساییهای مربوط به زیرساخت های ورزشی را پوشش دهد، درنتیجه باید کارآفرینان و یا بخش خصوصی با راهکارهایی مانند خیریه در قالب ایفای مسؤولیت اجتماعی وارد جامعه شوند.
الهام شیردل، حسین اکبری، سیدعلی جوادزاده،
دوره 10، شماره 4 - ( 2-1401 )
چکیده
شیوع ویروس کرونا، پیامدهای منفی در ابعاد مختلف سلامت انسان ها داشته است از سوی دیگر، سلامت اجتماعی به عنوان یکی از ابعاد سلامت انسان، نقش اساسی در تمامی عرصه های زندگی انسان ایفا می کند و گسترش آن در جامعه می تواند موجب توسعۀ اجتماعی شود؛ بنابراین هدف این پژوهش بررسی عوامل اجتماعی موثر بر سلامت اجتماعی دانشآموزان متوسطۀ دوم شهر زاهدان در دوران شیوع ویروس کرونا است. چارچوب نظری پژوهش حاضر را نظریات کییز، ویلز، کارکردگرایی، بوردیو و بودریار تشکیل دادهاند. در این پژوهش، دانش آموزان مقطع متوسطۀ شهر زاهدان با استفاده از روش پیمایشی و توصیفی- تحلیلی مورد مطالعه قرار گرفتند. از بین جامعۀ آماری مورد مطالعه بر اساس فرمول کوکران 379 نفر بهعنوان نمونه در نظر گرفته شده و بر اساس روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای و تصادفی ساده، نمونۀ آماری با پرسشنامه های محقق ساخته و استاندارد شده مطالعه شده است. برای آزمونهای آماری توصیفی و استنباطی از نرمافزار Spss21 استفاده شده است. نتایج مطالعه نشان میدهد عوامل اجتماعی همچون رشتۀ تحصیلی، حمایت اجتماعی، دینداری، امکانات آموزشی، با متغیر سلامت اجتماعی در دوران شیوع کرونا رابطۀ مستقیم و معنادار دارند، درحالیکه متغیرهای جنسیت، پایۀ تحصیلی، قومیت و رسانههای جمعی، رابطه معناداری با آن ندارند.
ملیحه امانی، دکتر محمداسماعیل ریاحی، دکتر محمود شارع پور،
دوره 10، شماره 4 - ( 2-1401 )
چکیده
در این مطالعه، سعی بر آن بوده تا با استفاده از روش کیفی و استراتژی پدیدارشناسانه و همچنین انجام مصاحبه های عمیق و نیمه ساخت یافته، به نوعی سنخ شناسی در ارتباط با کنشگری زنان در فضاهای شهر تهران دست یابیم. روش نمونه گیری، هدفمند با حداکثر پراکندگی بوده است. نمونۀ مورد مطالعه 30 نفر از زنان ساکن شهر تهران هستند که در سال 1400، با مراجعه به چندین نقطۀ پرتردد در مناطق شمال، جنوب، شرق و غرب و مرکز شهر تهران مورد مصاحبه قرار گرفته اند. بر اساس نتایج بدست آمده، کنشگری زنان در فضاهای شهر تهران را می توان به کنشگری اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، ورزشی و فراغتی و کنشگری نمایشی و نابهنجار دسته بندی نمود. نتایج نشان می دهد که زنان در برخی از عرصه ها در فضای شهر تهران، مانند عرصه های فراغتی و همچنین در ارتباط با نوع پوشش و رفتار با وجود فشارها و محدودیت ها، کنشگری خلاقانه و فعال دارند و در برخی از عرصه ها مانند عرصه های اقتصادی، کنشگری زنان، منفعل و بیشتر در جهت تبعیت از ساختار موجود است. حضور زنان در عرصه های گوناگون فضای شهری می تواند زمینۀ ایجاد تحولات زیادی باشد که این امر مستلزم ایجاد تغییرات ساختاری و فرهنگی و تغییر نگرش نسبت به جایگاه زنان و به رسمیت شناختن توانمندی های آنان و توجه به نیازها و خواسته های آنان در فضاهای شهری و ایجاد زمینه جهت اشتغال سالم و کنشگری فعال و خلاقانه زنان در فضاهای شهر تهران است.
fa کبری احمدوند، EN اکبر صالحی، علیرضا محمودنیا، سوسن کشاورز،
دوره 10، شماره 4 - ( 2-1401 )
چکیده
مقالۀ حاضر، با هدف تحلیل انتقادی خصوصی سازی آموزش وپرورش در گفتمان های بعد از انقلاب اسلامی با تاکید بر گفتمان ایدئولوژیک سازی و سازندگی، نگاشته شده است. به همین منظور، اغلب متون و مصوبات دولتی و آموزشی این دوره از گفتمان ها، با روش تحلیل انتقادی گفتمان نورمن فرکلاف، مورد تحلیل و نقد قرار گرفت. آن گونه که از تحلیل و تفسیر متون برآمد، گفتمان های مذکور، پیرامون مقولۀ خصوصی سازی آموزش و پرورش، مواضع ارزشی بعضا متفاوتی داشته اند، کمبود بودجه، حفظ روابط سلسله مراتبی، تمرکزگرایی، ابهام و تضاد در نظر و عمل ناآرامی های داخلی و خارجی، تعاملات محدود داخلی و خارجی، محافظه کاری، غالب بودن و ارجح بودن مواضع فکری و ارزشی مراجع بالادستی نظام، به عنوان مهم ترین عامل و مانع نسبت به دیگر موارد، از جمله شاخص ترین محدودیت های درون متنی و موانع برون متنی در فراهم آوردن الزامات تحقق خصوصی سازی آموزشی است که نشانگر ناهمخوانی اهداف و برنامه های مطرح شده با مناسبات و اهداف حقیقی و مدنظر دو گفتمان است.
رحمان باقری، جعفر کردزنگنه، محبوبه عنانهاد،
دوره 10، شماره 4 - ( 2-1401 )
چکیده
امروزه پدیدۀ نگهداری حیوانات خانگی، دلبستگی و همزیستی با آنها به عنوان مسئله ای نوپدید در جامعه ایران روند صعودی دارد. نوشتار حاضر با هدف مطالعه و تحلیل جامعه شناختی پدیده نگهداری از حیوانات خانگی در بین شهروندان اهوازی در سال 1400 صورت گرفته است. در این پژوهش کیفی از روش پدیدارشناسی تفسیری، نمونه گیری هدفمند و تکنیک مصاحبه عمیق و نیمه عمیق با 17 شهروند اهوازی برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. همۀ مصاحبه ها ضبط و بلافاصله پیاده سازی شدند و با رویکرد تفسیری (تحلیل تماتیک) تحلیل شد. یافته های پژوهش که حاصل استخراج از مصاحبه هاست، شامل 80 عبارت معنایی، 38 مفهوم پایه و 9 مقولۀ اصلیِ «ایجاد سبک دلبستگی ایمن»، «افزایش عشق و علاقه، شادمانی»، «شکل گیری خانواده بین گونه ای»، «افزایش ارتباطات اجتماعی و شخصیتی»، «تأثیر قدرتمند رسانه ها و بلاگرها در بازاندیشی فرهنگ مدرن»، «تضعیف باورها و اعتقادات مذهبی»، «به رسمیت نشناختن حیوانات خانگی»، «شرایط نامطلوب اقتصادی و آینده مالی» و «تضعیف سرمایه اجتماعی» است. براساس یافته ها، نگهداری از حیوانات خانگی پاسخی مناسب به مشکل تنهایی و پر کردن فراغت صاحبان آنهاست. شرایط اجتماعی جدید از جمله دگرگونی سبک زندگی و در دسترس قرارگیری تکنولوژی، موجب شده برخی شهروندان به تعامل با غیرهمنوع علاقه نشان دهند. در آخر، پیشنهادهایی متناسب با ظرفیت های موجود ارائه شد.