---

اوقات فراغت و نحوه‌ی گذران آن از مباحث تازه­ای است که پس از انقلاب صنعتی و رشد صنایع و فناوری، توجه محققین را برانگیخته است. در این تحقیق، رابطه میان متغیرهای زمینه‌ای، پایگاه اقتصادی-اجتماعی شهروندان کاشانی با میزان و نحوه‌ی گذران اوقات فراغتشان مورد سنجش قرار گرفته است. روش تحقیق، پیمایشیو از طریق ابزار پرسش‌نامه خودساخته می­باشد. شیوه‌ی نمونه­گیری، سهمیه­ای است؛ بر این اساس شهر کاشان به دو منطقه بافتِ قدیم و جدید تقسیم شده و پرسش‌نامه­ها به تعداد مساوی بین ساکنان هر منطقه (250 خانوار) توزیع شده است. برای آزمون متغیرهای تحقیق با استفاده از نرم‌افزار آماری Spss و به‌کارگیری از آزمون‌های آماره t، پیرسون، کای­اسکوار و تحلیل عاملی رابطه متغیرها مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج به دست آمده از تحقیق نشان می­دهد بین پایگاه اقتصادی- اجتماعی پاسخ‌گویان و میزان گذران اوقات فراغت در بافتِ جدید رابطه وجود دارد و میان متغیرهای زمینه­ای، شامل جنسیت، سن و سطح تحصیلات با میزان گذران اوقات فراغت رابطه وجود دارد. هم‌چنین نتایج تحلیل عاملی نشان می‌دهد اولویت اوّل و دوم در گونه­های گذران اوقات فراغت ساکنانِ بافتِ قدیم به ترتیب، گونه‌ی «هنری» و «تفننی» و در بافتِ جدید شهر به ترتیب ،گونه‌ی «ورزشی» و «هنری» قرار دارد.

---

در فرهنگ ایرانی، فعالیت اقتصادی زنان ضروری دانسته نمی شود، زیرا مرد نان­آور خانواده به شمار می­آید. از طرف دیگر توانایی­های زنان به فعالیت­های خانگی محدود  نمی­شود و این قابلیت را دارند که در عرصه­ی اجتماع نیز به فعالیت بپردازند و اشتغال برای آنان صرف­نظر از استقلال مالی، دارای اهمیت اجتماعی و روانشناختی است. به علاوه دست­یابی به توسعه­ی پایدارمستلزم مشارکت همه­ی آحاد مردم است. از این رو در پژوهش حاضر بر آن شدیم که با بهره­گیری از تجربه و تخصص مدیران اجرایی سازمان­ها، موانع و مشکلات اشتغال زنان را شناسایی و راه­کارها و شرایط مناسب برای اشتغال بهینه زن ایرانی معرفی کنیم. این مدیران به­گونه­ی هدف­مند از میان مدیران شاغل در سازمان­های شهر تهران انتخاب شدند. روش تحقیق ترکیبی(کمّی و کیفی) بوده و داده­ها با پرسش­نامه و مصاحبه گردآوری شده است. بر اساس یافته­ها همه­ی مدیران به اهمیت اقتصادی، اجتماعی و روانشناختی اشتغال زنان باور داشتند. اما زنان بر ضرورت اقتصادی و مردان بر ضرورت اجتماعی اشتغال زن تأکید بیش­تری داشتند. هم­چنین نظر غالب مدیران اعم از زن و مرد این بود که اشتغال زنان هم خود آنان و هم جامعه را منتفع می­سازد، از این رو شایسته است موانع ساختاری و فرهنگی اشتغال آنان رفع و شرایط مناسب برای اشتغال بهینه­ی آنان فراهم شود.

>

---

---

در این مقاله به تحلیل و بررسی تفاوت در نوع کالاهای فرهنگی مصرفی در جامعه­ی شهری، کلانشهری روستایی پرداخته شده است و از این طریق و با توجه به داده‌های آماری یکی از طرح‌های ملی ^{!supportFootnotes]-->[1]}، به بررسی و مقایسه­ی ذائقه­ی فرهنگی افراد در شهر و کلان شهر و روستا پرداخته‌ایم؛ و در این زمینه تلاش کرده‌ایم تا با رویکردهای گوناگون ساختاری و استدلال‌های فردی شدن به نوع مصرف فرهنگی در جامعه نگریسته شود تا بر این مبنا بتوانیم نتایجی را استنتاج کنیم. از میان رویکردهای نظری گوناگون ابتنای نظری ما بر رویکرد همسانی پیر بوردیو بوده است؛ چرا که نظریه­ی بوردیو می‌تواند به دلیل تأکید بر اجتماعی شدن گروه‌های خاص در دوران زندگی و تأثیر محیط و خاستگاه خانوادگی بر انتخاب‌های ذوقی افراد، تبیین کننده­ی تفاوت نوع مصرف فرهنگی در گروه‌های کلان شهر، شهر و روستا باشد. نتایج نشان داد که نمی‌توان گفت که نوع ذائقه­ی فرهنگی در جامعه­ی ایران فردی شده است، هم­چنین تفاوت‌ها نشان می‌دهد که جامعه­ی ما یک جامعه­ی توده‌ای با ذائقه­ی فرهنگی یکسان نیز نیست. و بر این اساس می‌توان گفت که دیدگاه بک و مکتب فرانکفورت در این تحقیق تأیید تجربی نیافته است؛ و بر اساس نظریه­ی بوردیو در جامعه­ی ما ذائقه­ی فرهنگی افراد هنوز از ساختارهای جامعه از جمله محل سکونت تأثیر می‌پذیرد.

---

درمطالعه­ی حاضربه مقایسه­ی نظام ترجیحات میان نسلی در استان­های ایران پرداخته شده است. با استفاده از  داده­های پیمایش ارزش­های جهانی، ابتدا ترجیحات در ابعاد اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و زیست محیطی بطور کلی در میان نسل­ها مقایسه شد و سپس در استان­های توسعه یافته، درحال توسعه و توسعه نیافته، نظام ترجیحات نسل­ها مورد بررسی مقایسه­ای قرار گرفت. روش تحقیق روش پیمایش و تکنیک جمع آوری داده­ها تحلیل ثانویه­ی داده­های خام موج پنجم پیمایش ارزش­های جهانی (2005-2008) است. نتایج به­دست آمده نشان می­دهد به طور کلی بیش­ترین شکاف میان نسل­ها در ترجیحات اجتماعی مشاهده می­شود و کمترین شکاف میان نسل­ها در ترجیحات زیست محیطی دیده می­شود. هم­چنین بیش­ترین شکاف نسلی در بعد اجتماعی،اقتصادی و فرهنگی در استان­های توسعه یافته مشاهده می­گردد. ولی در بعد سیاسی بیش­ترین شکاف میان نسلی در استان­های نیمه توسعه یافته دیده می­شود. در ترجیحات زیست محیطی شکاف چندانی میان نسل­ها در استان­های توسعه یافته، نیمه توسعه یافته و محروم مشاهده نشده است.

---

هدف مقاله‌ی حاضر، بررسی جامعه‌شناختی رضایت از زندگی شهروندان 18 سال و بالاتر شهر اهواز است که برای تبیین مسأله و تعیین چارچوب نظری از دیدگاه‌های جامعه‌شناسی مرتبط استفاده و فرضیات از آن استخراج شد. این تحقیق به‌صورت پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش‌نامه است. جمعیت آماری در این تحقیق، تمام شهروندان بالای 18 سال شهرستان اهواز است که حجم نمونه براساس فرمول کوکران 384 نفر تعیین شد. از لحاظ زمانی این پژوهش در سال 1392-1393 اجرا شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که تمامی متغیّرهای مستقل با متغیّر وابسته رابطه‌ی معناداری دارند. نتایج حاصل از رگرسیون نشان می‌دهد که تنها دو متغیّر پایگاه اجتماعی- اقتصادی و احساس آنومی معنادار بوده‌اند که در مجموع 30 درصد از تغییرات مربوط به رضایت از زندگی را این دو متغیّر تبیین می‌کنند.

---

ارزش‌ها نیرومندترین عنصر تعیین کننده در نظام اجتماعی و فرهنگی جوامع به شمار می‌روند و شیوه‌ی جهت‌گیری، کنش و تعامل افراد را تعیین و هدایت می‌کنند. ازاین‌رو این مقاله در صدد است ضمن شناسایی جهت‌گیری ارزشی افراد، رابطه‌ی آن را با تغییرات اقتصادی و اجتماعی، مورد بررسی قراردهد. داده‌های این تحقیق با انجام 31 مصاحبه کیفی از میان شهروندان در شهر بندرعباس، گردآوری شده است. نتایج نشان داد که 6/51 درصد از مصاحبه شوندگان دارای جهت‌گیری ارزشی مادی، 9/41 درصد دارای گرایش‌های ارزشی التقاطی و 5/6 درصد نیز دارای گرایش‌های ارزشی فرامادی‌گرایانه بودند. هم‌چنین افراد جوان‌تر ، و افراد دارای تحصیلات بالاتر، بیش‌تر به سمت ارزش‌های فرامادی گرایش دارند. در خصوص وضعیت توسعه‌ی اقتصادی شهر بندرعباس، همه‌ی مصاحبه شوندگان به جز یک نفر -که توسعه‌ی اقتصادی در شهر بندرعباس را بر مبنای شرایط سیاسی می دانست- اعتقاد داشتند که از نظر اقتصادی و توسعه‌ی فضایی وضعیت شهر در طی چهار دهه‌ی گذشته بهتر شده است. اما در خصوص وضعیت اجتماعی و فرهنگی نظرهای متفاوتی وجود داشت. هم‌چنین نتایج نشان می‌دهد که میزان اعتماد اجتماعی، تعاملات اجتماعی و عام‌گرایی مصاحبه شوندگان در سطح نسبتاً پایینی قرار دارد.

---

این مطالعه به دنبال بررسی تأثیر اعتماد بر مشارکت اجتماعی است. بدین منظور با بررسی نظریه های مختلف در حوزه مشارکت و اعتماد اجتماعی به بیان نظری مسئله تحقیق پرداخته شده است. فرضیه‌های تحقیق از دیدگاه‌های نظری مرتبط با اعتماد اجتماعی و مشارکت استخراج شده اند و با روش تحلیل ثانویه و با استفاده از مجموعه داده های پیمایش جهانی(WVS )موج پیمایش سال های 2005 تا 2008 مورد تحلیل قرار گرفته اند. نتایج تحقیق نشان می‏دهد که بین اعتماد اجتماعی، اعتماد نهادی و اعتماد تعمیم یافته با مشارکت اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد هر چند که میزان و تأثیرگذاری این رابطه ها در هر مورد متفاوت است. همچنین ضرایب رگرسیون چند متغیری نشان می‌دهد که از میان متغیرهای مورد بررسی اعتماد اجتماعی بهترین پیش‏بینی کننده‏ برای مشارکت اجتماعی ‌است. همچنین رابطه ی بین پایگاه اقتصادی-اجتماعی، سن و جنس با مشارکت اجتماعی تایید شد.

---

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر خاستگاه اجتماعی دانش آموزان بر دو جنبه مهم از رفتار مرتبط با سلامت یعنی تغذیه و ورزش انجام گرفته است. نمونه‌گیری به شیوه خوشه‌ای و در دو مدرسه پسرانه و دخترانه استعدادهای درخشان و چهار مدرسه دولتی شهر رشت انجام گرفت. حجم نمونه برای مدارس استعدادهای درخشان 101 و برای مدارس دولتی 118 نفر بوده و 54 نفر از والدین گروه نخست و 74 نفر از والدین گروه دوم نیز مورد مطالعه قرار گرفتند. برای اطمینان بیشتر از صحت داده‌ها، از روش مثلث‌بندی همگرا استفاده شد. نتایج بررسی‌ها نشان داد که دانش آموزان مدارس استعدادهای درخشان، عمدتاً ریشه در طبقه خرده بورژوازی و پاره طبقه دارای سرمایه فرهنگی بالا هستند که در غذا، بیش از هر چیز به فرم، نحوه ارائه و سالم بودن آن، برای مثال همراه آن دسر سرو شود، کالری بالایی نداشته باشد یا سبزیجات داشته باشد و در ورزش، به خاص بودگی یا تأثیری که بر جسم و جان افراد می‌گذارد توجه می‌کنند. در مقابل، دانش آموزان مدارس دولتی، خاستگاهی کارگری داشته و از ذائقه ضرورت پسند تبعیت می‌کنند. برای ایشان مهم‌ترین ویژگی‌ها در غذا، آن‌هایی هستند که به انرژی آن مربوط می‌شوند.

---

 پژوهش حاضر به بررسی پیامدهای تورهای طبیعت گردی برارتقائ شاخص های اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی مناطق روستایی شهرستان دماوند از دیدگاه جامعه محلی پرداخته است. توصیفی و استنباطی داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد و مدلسازی اثرات تورهای طبعیت گردی در نرم افزار AMOS صورت پذیرفته است. برای تجزیه و تحلیل داده ها و پاسخگویی به فرضیه ها، از آزمون های تی تک نمونه ای و فریدمن و به منظور مدلسازی اثرات، از مدل عاملی مرتبه دوم استفاده شده است. یافته ها مبین آن است برگزاری تورهای طبیعت گردی در ابعاد اقتصادی، فرهنگی و زیست محیطی منطقه اثرگذار بوده است. عامل اقتصادی با بار عاملی 95/0 بیشترین نقش را در تبیین پیامدهای تورهای طبیعت گردی برارتقائ شاخص های اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی  به خود اختصاص داده است. ابعاد فرهنگی و زیست محیطی، دیگر ابعادی هستند که تحت تأثیر توسعه تورهای طبیعت گردی قرار دارند. این دو بعد با بارهای عاملی 90/0 و 76/0 در رتبه های دوم و سوم اثرات گسترش تورهای طبیعت گردی قرار گرفته اند.

---

هدف این تحقیق بررسی عوامل فرهنگی، اجتماعی مؤثر بر مصرف آب است. جامعه آماری تحقیق را کشاورزان شهرستان گرمسار تشکیل می‌دهند که بنابر آمار اداره جهاد کشاورزی 5675 نفر می‌باشند. از این تعداد بر اساس نمونه‌‌گیری کوکران 366 نفر به عنوان نمونه و به صورت تصادفی انتخاب و از طریق پرسشنامه، اطلاعات لازم گردآوری شده است. روش تحقیق کمی بوده و تلاش شده است تا با استفاده از روش چند متغیره مدل سازی معادله ساختاری مدل بر آمده از چارچوب نظری تحقیق آزمون شود. چارچوب نظری تحقیق را نظریه خرده فرهنگ دهقانی و نظریه بوردیو درباره انواع سرمایه فرهنگی، اجتماعی تشکیل می‌دهد. یافته‌ها نشان می‌دهند که داده‌های تجربی بر اساس انواع مختلف شاخص‌های پردازش مدل نظری را حمایت می‌کنند. همچنین فرضیاتی که بیانگر رابطه معنادار بین انواع مختلف سرمایه و خرده فرهنگ دهقانی بودند تأیید و آن‌هایی که بر وجود رابطه معنادار بین انواع مختلف سرمایه و نگرش به مصرف آب تأکید داشتند رد شده‌اند. همچنین ارتباط معنادار و قوی‌ای بین خرده فرهنگ دهقانی و نگرش به مصرف آب وجود دارد. براساس نتیجه نهایی مقاله، انواع مختلف سرمایه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی به صورت غیرمستقیم و از طریق متغیر خرده فرهنگ دهقانی بر نگرش به مصرف آب تأثیر دارند.

---

هدف این پژوهش بررسی بررسی رابطه بین توسعه گردشگری پایدار و بهبود شاخص‌های رفاه اجتماعی بر اساس تحلیل معادلات ساختاری است. با تکیه بر رویکردهای نظری جدید فرضیاتی طرح شده که این تحقیق به روش توصیفی و از نوع همبستگی در صدد آزمون آنهاست. جامعۀ آماری مورد مطالعه، همه ساکنان روستاهای شهرستان کوهرنگ به تعداد ۴۰۵۴۲ نفر هستند که براساس فرمول کوکران 616 نفر نمونه با روش نمونه‌گیری سهمیه ای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. پرسشنامه‌های محقق ساخته (با استفاده از پشتوانه نظری موجود) توسعه گردشگری، رفاه اجتماعی به عنوان ابزار تحقیق مورد استفاده قرار گرفتند. تحلیل‌های آماری براساس معادله ساختاری و با استفاده از برنامه Spss وAmos انجام یافته است. نتایج نشان داد بین توسعه گردشگری و بعد اجتماعی، اقتصادی، حقوقی، آموزشی، جمعیتی و زیستی رفاه اجتماعی رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین مقادیر رگرسیونی مدل ساختاری حاکی ازآن است که متغیر توسعه گردشگری روستایی از بین ابعاد رفاه اجتماعی بیشتر اثر را بر بعد اجتماعی (0/42=ß) دارد و بعد از آن به ترتیب بر بعد جمعیتی (0/40=ß)، بعد اقتصادی (0/34=ß)، بعد حقوقی (0/28=ß)، بعد زیستی (0/27=ß) و کمترین اثر را بر بعد آموزشی رفاه اجتماعی(0/24=ß) دارد.
 

---

---

---

---

---

---

---

---