توسعه فرهنگی هم معلول توسعه و هم زمینه ساز توسعه است، به گونه ای که سایر ابعاد توسعه نیز زمینه بروز و ظهور پیدا کرده و جامعه به سوی رشد و کمال رهنمون می گردد. در جامعه دینی و اسلامی که ماهیت ارزش های فرهنگی آن را آموزه های الهی تشکیل می دهد، دین و فرهنگ رابطه ای تنگاتنگ و در هم تنیده دارند و دین، قلب تپنده و نبض فرهنگ در جوامع دیندار و مسلمان است. به بیان دیگر اسلام به منزله دین جامع و واحد فرهنگ ویژه، مدعی پاسخ گویی به تمام نیازهای بشر و برخوردار از برنامه زندگی برای همه انسان هاست. لذا هدف این پژوهش مدعی است که با بهره گیری از فضای معنوی و بینشی متون دینی و اسلامی چون نهج البلاغه و با استفاده از شاخصهای راهبردی و مؤلفه های فرهنگی پیشنهادی از سوی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، به بررسی نظری اهداف و شاخص های توسعه و تعالی فرهنگی در پرتو سخنان امام علی(ع) بپردازد. در این زمینه با تکیه بر روش کتابخانه ای و اسنادی، و با الهام از خطبه ها، نامه ها، و کلمات قصار باقی مانده از امیرالمؤمنین علیه السلام؛ شاخص های اخلاق، عقلانیت، عدالت، هویت، سرمایه و نظم اجتماعی، وحدت و انسجام، استقلال فکری و ملی، کالاو خدمات فرهنگی، بهداشت جسمی و روانی، تعاملات بین المللی، کرامت و آزادی انسانی و خانواده تفسیر و تبیین، و بارز گردید، با جریان یافتن آموزه های دینی در فرهنگ مسلمانان، مطمئنا امت اسلامی عزت و شکوه واقعیش را احراز و به مراحل عالی تری از پیشرفت و ترقی در ابعاد مادی و معنوی دست خواهد یافت.